‘Bolluk Çağı' mı geliyor?
Sıradışı konuya şöyle başlayalım. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron geçen yıl yaz tatilinin ardından Ağustos’taki ilk kabine toplantısından sonra halka, 'Artık bolluk dönemi bitti, özgürlüğün bir bedeli var, herkes fedakarlık yapacak' diye seslenmişti. Sözleri tepkilere yol açmış, halkın büyük bölümü ‘Bolluk ne zaman vardı ki? Halkın neler yaşadığından haberi bile yok' sözleriyle eleştirmişti. Macron‘un sözlerini bir kenara koyalım.
* * * *
Viva Technology, her yıl Paris’te düzenlenen Avrupa'nın en büyük startup ve teknoloji etkinliği. Dört heyecan verici gün binlerce vizyoner girişimci, yatırımcı, kuruluş, şirket, araştırmacı veya yeteneğin katıldığı küresel bir etkinlik. Bu yıl 14-17 Haziran’daki etkinliğe katılan Elon Musk, 16 Haziran’da yaptığı konuşmada ‘Yapay zekanın muhtemelen şimdiye kadarki herşeyi en yıkıcı teknoloji olduğunu‘ söyledi.
* * * *
Musk, ardından ‘İyimser bir senaryoda yapay zekanın istediğiniz herhangi bir ürün veya hizmete sahip olabileceğiniz bir bolluk çağını başlatacağını‘ sözlerine ekledi. Tesla'nın yapay zeka destekli iki teknoloji, sürücüsüz arabalar ve insansı robotlar üzerindeki çalışmalarından bahsetti. Bu gelişmeler için ‘bir çeşit yapay zeka kıyameti (AI- Apolcalypse) olsa bile sanırım şu anda bunu görmek için hayatta olmak isterdim‘ dedi ve şaka yollu "Umarım bu kıyamete de sebep olmam‘ diye konuştu.
* * * *
‘Bolluk Çağı' (Ing. Age of Abundance) benim uzunca süredir takip ettiğim bir konu. Lizbon Yeni Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Fakültesi öğretim üyesi, avrupa/ulusal endüstri projelerinin tanınmış bir proje yöneticisi Pedro Malo, LinkedIn’deki makalesinde ‘Peki kime inanmalı? Macron mu, Musk mı? Gerçekçilik/yoksa iyimserlik mi?‘ diye soruyor. Zor bir soru. Pedro Malo, şöyle cevaplıyor. ‘Macron'un yerine Musk'un gelecek vizyonuyla hareket etmeyi tercih ediyorum.‘
* * * *
Pedro Malo ‘Musk'un vizyonu başarılması gereken inandırıcı ve cesur bir plan. Bir mühendis olarak, Musk'un otomasyon ve robotları neredeyse her alanda veya faaliyet sektöründe. Bu uygulanabilir ve gerçekleştirilebilir bir plandır. Bizi buraya (iyisiyle de kötüsüyle) getiren de bilim ve teknolojiydi' diyor.
* * * *
Katılırsınız veya katılmazsınız ama Elon Musk'un öngörüleri son derece karmaşık sorunları çözmeye yönelik mühendislik çözümlerinin yaratıcısı/üreticisi olarak deneyimine dayanıyor. Musk'ın vizyonu, sürdürülebilir bir küresel ekonominin mühendislik ve otomasyonla mümkün kılınabileceği, bunun da dünya çapında herkes için refah ve zenginlik yaratacağı. Musk, insanlığın teknoloji ve robotik kullanımıyla dünyada bolluk içinde bir yaşama ulaşabileceğine derinden inanıyor.
* * * *
The Wall Street Journal gazetesi de geçtiğimiz günlerde bu konuya geniş yer ayırdı. ‘Elon Musk'ın 'Bolluk Çağı' kapitalizmin geleceği için ne ifade ediyor?‘ diye soran yazıda ‘Elon Musk çalışmanın/işin az olduğu bir dünyayı anlatıyor. Gelecek söz konusu olduğunda, Musk'ın insanlık için senaryosu Bilimkurgu Sosyalizmi‘ne çok benziyor. Musk, son zamanlarda süper akıllı robotlar günlük işçilerin yerini alabildiğinde neler olabileceğine dair daha ütopik bir vizyon çiziyor.‘ deniliyor.
* * * *
Konu derin ve karmaşık. Ancak bir o kadar da felsefi yönü var bence. 2 Kasım’da Londra’daki Yapay Zeka Zirvesi’nde Musk ile biraraya gelen Birleşik Krallık Başbakanı Rishi Sunak, Musk'la aynı fikirde değil, "Çalışmanın hayata anlam kattığına inananıyorum. Çalışmak insanlara hayatlarında amaç verir; eğer bunu ortadan kaldırırsanız, ne anlama gelir. Motivasyonu veya amacı nasıl elde edersiniz?" diye sordu.
* * * *
Musk’ın cevabı ilginç oldu. ‘Sanırım burada tarihin en yıkıcı gücünü görüyoruz. İlk kez en akıllı insandan daha akıllı bir şeye sahip olacağız. O anın tam olarak ne olduğunu söylemek zor ama öyle bir nokta gelecek ki hiçbir işe gerek kalmayacak. Dünya ‘bolluk çağına' girecek. Gelecekteki zorluklardan biri hayatın anlamını nasıl bulacağımız olacak. Yani bu insanları rahatlatacak mı yoksa rahatsız mı edecek bilmiyorum.‘ Gelişmeler Elon Musk‘ın insanlığı hayali bile güç bir yere taşımaya çalıştığını gösteriyor.
