Yağdır mevlam su! İşimiz Allah'a kaldı

Su miktarı, 6,2 milyon metreküp kapasiteye sahip Istrancalar'da yüzde 34,26, 162,2 milyon metreküplük Terkos'da yüzde 60,25, 88,7 milyon metreküplük Sazlıdere'de yüzde 43,18, 34,1 milyon metreküplük Alibeyköy'de yüzde 37,84, 148,9 milyon metreküplük Büyükçekmece'de yüzde 40,95, 235,3 milyon metreküplük Ömerli'de yüzde 97,80, 107,5 milyon metreküplük Darlık'ta ise yüzde 100 olarak ölçüldü. İstanbul'a su sağlayan baraj ve göletler azami 868 milyon 683 bin metreküp su biriktirme hacmine sahipken, su miktarı yaklaşık 570 milyon metreküp seviyesinde bulunuyor.

En düşük oran 2014'te
Barajlardaki doluluk oranı, geçmiş yıllarla karşılaştırıldığında ise 30 Mart 2014’teki yüzde 35,5’lik orandan sonra en düşük seviye olarak gerçekleşti. 30 Mart tarihi baz alındığında, 2011'de yüzde 94,34, 2012'de yüzde 92,14, 2013'te yüzde 90,41, 2014'te yüzde 35,5, 2015'de yüzde 94,90, 2016'da yüzde 87,73, 2017'de yüzde 89,20, 2018'de yüzde 90,32, 2019'da yüzde 93,91, bu yıl ise yüzde 64,51 seviyeleri görüldü. Bu kaynaklar dışında İstanbul'un kullandığı suyun yüzde 35’i ise Melen ve Yeşilçay’dan karşılanıyor.

Kuraklık ihtimali var
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Deniz Demirhan, yaptığı açıklamada bölgenin genelinde yağışların normalin altında gerçekleştiğini söyledi. Şubat ayında Marmara Bölgesi'nin aldığı yağışlarda mevsim normallerine göre yüzde 6 azalma olduğunu ifade eden Demirhan, "Mart ayı aylık yağış normallerine göre beklendiği kadar yağış gerçekleşmedi. Mevsimlerde kayma değil, fakat ekstrem değerlerde ve ortalamalarda değişiklik söz konusu. Genel bir ısınma sürecindeyiz. Sıcaklık yükseliyor, yağışlar azalıyor, fakat bunun yanı sıra ekstrem yağışların sıklığı ise artıyor. Kış aylarında kar örtüsüyle az karşılaşıyoruz ama ani dolu olaylarının, çığların, hortumların sayısında artış gözleniyor. Şu anda bahar aylarında da doğal olarak bu değişiklikleri hissediyoruz. Yağışlar mevsim normallerinin altında, sıcaklıklar ise yüksek. Önümüzdeki günlerde de benzer şekilde kurak bir süreç geçirme ihtimalimiz var."

Herhangi bir iyileşme olmadı
Son yıllarda özellikle yaz aylarında belirli bölgelere çok kısa sürede büyük miktarlarda yağış düşmesi sonucu sellerin meydana geldiğini hatırlatan Demirhan, bu tarz yağışların toprağın verimli hale gelmesine ve yer altı sularına katkı sağlamadığını belirtti. Barajların doluluk oranının 2019 haziran ayında yüzde 80’ler seviyesinde iken aralık ayında yüzde 30’lara indiğini dile getiren Demirhan, "Bugünden yaz dönemini tahmin etmek çok zor, özellikle İstanbul gibi aynı anda pek çok hava kütlesinin etkisinde olan bir bölge için. Ancak iklimin genel eğilimine bakacak olursak, geçen seneden bugüne kadar önemli bir iyileşme olmamıştır. Bu nedenle bu sene de benzer bir şekilde kurak bir sonbahar ve kış dönemi geçirme ihtimalimiz yüksektir." ifadelerini kullandı.

Su bilinçli tüketilmeli
İstanbul'da nüfus ve şehirleşmenin her geçen gün artmasına dikkat çeken Demirhan, suyun bilinçli tüketimi konusunda çalışmalar yapılmadığı takdirde şehrin su fakiri haline gelip önümüzdeki yıllarda çok ciddi sıkıntılar yaşayabileceği uyarısını yaptı. Sıcaklıkların İstanbul’da genel olarak mevsim normallerinin üzerinde görüldüğünü bildiren Demirhan, Avrupa ve Türkiye'de yüksek sıcaklıklardaki ekstrem değerlerin daha sık, ancak düşük sıcaklıklardaki ekstrem değerlerin ise daha az görüldüğünü aktardı.

Alınması gereken tedbirler
2019 yılı mart ayında İstanbul’da baraj doluluk oranlarının yüzde 93 civarında bu yıl ise yüzde 65 seviyesinde olduğunu belirten Demirhan, baraj doluluk oranları azalmasına rağmen kullanım miktarında önemli bir azalma görülmediğini ifade etti. İçerisinde bulunduğumuz 2020 yılı ile geçtiğimiz yıllardaki su oranını karşılaştıran Demirhan, "2019'da, Kovid-19 salgını olmadığı ve üretimin tam kapasite devam ettiği dönemlerde, İstanbul şehrine verilen ortalama su miktarı mart ayında 2 milyon 731 bin 157 metreküp iken, şu an üretimin kısmen de olsa durmuş olduğu bugünlerde de şehre verilen su miktarı aynı değerlerdedir. Bu demektir ki evlerde olduğumuz dönemde de sanki sanayi üretimi devam ediyormuş gibi su kullanmaktayız. Suyu bu şekilde kullanmaya devam edersek, baraj doluluk oranlarımız bu kapasiteyi kaldıramayabilir ve yazın hijyen bakımından zorluk yaşama ihtimalimiz artar. Günlük yaşantımızda çok basitçe ihtiyacımız olmayan suyun boşa akmasına izin vermemek en önemli kuralımız olmalıdır. Bulaşıkları, sürekli akan suyun altında yıkamak yerine, toplu halde makinede ya da su dolu büyük bir kap içinde temizlemek, çamaşırlarımızı biriktirip yıkamak, duşu biraz kısa tutmak, ev temizliği için kullandığımız suyu biriktirip, tuvaletlerde kullanmak bu günlerde acil olarak alabileceğimiz önlemler olabilir. Ancak uzun vadede geri dönüşüm ve daha az atık üretmek en önemli hedefimiz olmalıdır" dedi.

İSKİ'DEN TASARRUF ÇAĞRISI
İstanbul’a günde ortalama 2 milyon 800 bin metreküp temiz ve sağlıklı su temin eden İSKİ, İstanbulluların suyu tasarruflu kullanması konusundaki çağrısını yineledi. İSKİ'den yapılan açıklamada, "Geçmiş yıl ortalamalarına baktığımızda bu değerin nispeten düşük olduğu görülmektedir. Ayrıca bu yıl esas üzerinde durulması gereken husus Asya ve Avrupa yakaları arasındaki yağış farklılığıdır. Bu yıl; yüksek tüketimin olduğu Avrupa yakasına düşen yağış miktarı Anadolu yakasına düşen yağış miktarına göre oldukça azdır. Ancak, son günlerde Avrupa yakasına yağan yağışlarla bu orantısızlığın kapanacağını ümit ediyoruz. Bu yağış farklılığını 2 ay öncesinden tespit eden İSKİ Yönetimi, Su Dağıtım Sistemini yeniden revize ederek Asya Yakasındaki kaynaklara yönelmiş ve bu yakadaki su rezervlerini maximum ölçüde kullanarak Boğaz altında mevcut hatları vasıtasıyla Avrupa yakasına olabildiğince yüksek miktarda su transfer etmeyi hedeflemiştir. Böylelikle Avrupa yakasındaki rezervlerimiz yaz aylarındaki kullanım için yedekte hazır tutulmaktadır. Bildiğiniz gibi Yurdumuz ve Dünya için önemli bir pandemik vaka haline gelen Corona Virüsü ile mücadelede en önemli ve etkili silahımız Su’dur. Bizim siz değerli İstanbullulardan ricamız İSKİ olarak gösterdiğimiz bu gayretlere sizlerin de yardımcı olmanız ve suyumuza sahip çıkmanızdır. Suyu tasarruflu kullanarak da aynı hijyeni elde etmemiz mümkündür" denildi.

ÇOK ÖNEMLİ TAVSİYELER
İSKİ’nin İstanbullulara 24 saat kesintisiz ve içilebilir su temin etmeye devam edeceğinin vurgulandığı açıklamada, ülkemiz ve dünya için önemli bir pandemik vaka haline gelen Koronavirüs ile mücadele ederken suyun tasarruflu kullanılması tavsiyesinde bulunuldu. İSKİ tasarruf için, "Meyve ve sebzeler sürekli akan suyun altında değil, bir kapta su içinde yıkanabilir. Ardından bu su, çiçek sulama vb işlemler için de kullanılabilir. Bulaşık ve çamaşırlar elde yıkama yerine makinede yıkanmalıdır. Makine tercihlerinde ise A+ kategorisinde tasarruf sağlayan cihazlar tercih edilmelidir. Banyo ve duş süreleri kısaltılarak önemli miktarda su tasarrufu sağlanabilir. Araç yıkamalarında sürekli akan sular yerine geri dönüşümü de olan otomatik yıkama makineleri tercih edilmelidir. El yıkama, diş fırçalama ve tıraş olma sırasında sular sürekli olarak boşa akıtılmamalıdır. Bahçe sulamalarında, özellikle yaz aylarında buharlaşmanın etkisini azaltmak için sabahın erken saatleri ile akşamın geç saatleri tercih edilmelidir. Dahili tesisatlarda su kaçaklarının olup olmadığı mutlaka kontrol edilmelidir. Musluk bataryaları ile duş başlıkları, tazyikli su akmasını sağlayan ürünler ile değiştirilebilir. Bulaşık ve çamaşırlar makineler sık yıkama yerine, dolduğu zamanlarda yıkanmalı ve ekonomik modlar tercih edilmelidir" uyarısında bulundu.