Danıştay Avcılar'da 45 yıldan bu yana hizmet veren Denizköşkler Mahallesi’ndeki açık semt pazarının, günümüz koşullarına uygun olmadığına, burada oturanların sağlıklı bir çevrede yaşam hakkı bulunduğunu, bunlara olağanüstü koşullarda ambulans, itfaiye başta olmak üzere çeşitli alanlarda hizmet vermesini engellediği için iptal edilmesine ilişkin yerel mahkeme kararını onadı. Diğer açık semt pazarları için de emsal oluşturan semt pazarının iptal kararı kesinleşirken, davayı açanlar, esnaf ve alışveriş ihtiyacı olanları mağdur etmemek için karardan 1.5 yıllığına bundan feragat etti. Feragat kararı üzerine geçen hafta yapılan açıklamaların aksine semt pazarı bugün yine açıldı.
Davayı kalp hastası emekli işçi açtı
Denizköşkler Mahallesi’nde oturan, kalp pompası ile yaşamını sürdüren emekli işçi Halim Keskin ve yakınları pazar günü açık semt pazarı kurulması nedeniyle caddelerin araç trafiğine kapatıldığını, acil durumda ambulansın caddeye giremeyeceğini göz önüne alarak 2012 yılında açık semt pazarının iptal edilmesi istemiyle İstanbul 9'uncu Bölge İdare Mahkemesi'nde dava açtı. Mahkemenin iki bilim insanına hazırlattığı bilirkişi raporunda, semt pazarının D-100 karayoluna yakın, kent içi birinci derece ulaşım yollarının birleşiminde olduğu, pazar günleri bölgeye ambulans, itfaiye, gibi acil araç girişini engellediği, ulaşım ve kentsel yapılanmış çevre açısından uygun olmadığı belirtildi. Raporda, şehircilik ve ilgili yönetmelik hükümlerine uygun olmayan pazarın kurulduğu cadde ve sokaklardaki evlere giriş-çıkışlara ulaşım için sıkıntılı bir durum yarattığı, pazarın kurulduğu gün yangın, deprem gibi tehditler karşısında müdahale imkanının sağlık ve diğer hizmetlere erişimi daha da güçleştireceği vurgulandı.
Verimsizliğin önüne geçilecek
Raporda 1.5 kilometrelik cadde ile iki yöndeki sokaklarda 650 metrelik alana uzayan pazarda çadır örtüleri ile tezgahların kurulduğu, gün boyu yüksek ses ile ürün tanıtım ve satışı yapıldığı, ürün artıkları ile çöplerin açığa çıktığı ürünlerin, yüklenip boşaltılmasının çevre ve gürültü kirliliğine yol açtığı, buralarda oturanların Uluslararası Kentli Hakları Şartnamesi’nde belirtilen 'Herkesin sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına erişiminin engellendiği ifade edilirken, şöyle denildi: "Bir hizmetin verilmesi başka bir hizmetin verilmesini veya hizmete erişimi engellememelidir. Semt pazar yerinin imar yolu üzerinde olması, sağlık hizmetlerine erişimi ve diğer pek çok hizmetin bu alana girişini olumsuz yönde sınırlandırmaktadır. Haftalık resmi tatil günlerinde kurulan sokak üzeri semt pazarlarının yakın çevresinde ikamet eden mahalle sakinlerinin (Çalışan ve öğrenciler başta olmak üzere) dinlenme günün verimsiz geçmesine yol açacağından, yukarıda anılan haklarının kullanılmasını engelleyici bir işlem doğurduğundan dava konusu pazar yer ve gününün ilgili düzenlemelere uygun olmadığı şeklinde değerlendirilmiştir."
Pazarcılar şaşkınlık yaşamıştı
Halim Keskin, mahkemenin 24 Ekim 2014 tarihinde verdiği semt pazarının iptali kararını göremeden vefat etti. Keskin'in eşi ve 3 çocuğu davayı sürdürürken, Avcılar Belediyesi, Bölge İdare Mahkemesi'nin verdiği semt pazarının iptal kararını temyize götürdü. Danıştay 8'inci Dairesi, 5.5 yıl sonra verdiği kararda Denizköşkler Semt Pazarı'nın iptal kararını onadı. Diğer açık semt pazarları için de emsal niteliğindeki kararın bildirilmesi üzerine Avcılar Belediyesi mahalledeki çeşitli noktalara astığı pankartlarda semt pazarının mahkeme kararı ile yasaklandığını ve 8 Mart'tan itibaren kurulmayacağını duyurdu. Geçen pazar günü alışverişe gelenler ve pazarcılar kararı duyunc şaşırmıştı. . İstanbul Umum Pazarcılar Odası ile Avcılar Belediyesi, Denizköşkler'deki açık semt pazarının açık tutulabilmesi için davayı açan Halim Keskin'in varisleri Selim Keskin, Sinan Keskin, Nuran Keskin, Sema Büyükdedeoğlu'nu ikna edebilmek için karardan feragat etmeleri için çaba harcadı. Görüşmelere katılan Selim Keskin, pazarcılar odası Başkanı Mesut Şengün ve Genel Sekreter ile 1.5 yıllık süre içerisinde esnafın buradan başka yerde tezgah açacaklarını taahhüt etmesi üzerine davadan feragat ettiğine dair tutanağı imzaladı.
Vicdanen feragat ettik
Davayı kazanan aile adına konuşan Selim Keskin, mahallenin eski ailelerinden biri olduklarını, pazarın yaklaşık 40 yıldır burada kurulduğunu ve giderek büyüdüğünü belirterek, şunları söyledi:
“Babam, ağır kalp hastasıydı. Kalp pompası ile yaşamını sürdürüyordu. Her zaman için ambulansa ihtiyacımız vardı. Pazar gününde ambulansın caddeye girememesi nedeniyle diken üzerinde yaşıyorduk. Amacımız belediyeye bir an önce daha uygun bir yer tespit ederek pazarı taşıması. Belediye 8 yıl süreyle adım atmadı. Dava bitince pazarın kaldırıldığına dair tebligat yapıldı. Şimdi yeni mağduriyetler oluştu. Esnaf aile geçindiriyor, halkın da alışverişe ihtiyacı var. Bir mağduriyet giderilirken diğer mağduriyetin ortaya çıkması içimize sinmedi. 40 yıldır burada kurulması haksızlık, farklı caddelere alınabilir. Yük, bizim üzerimizde kalmasın. Burada çok sayıda yaşlı ve hasta var. Ambulans, itfaiye, polisin girebileceği daha iyi bir yaşam alanı kurulması sağlanmalı. Bu cadde D-100’e paralel, Pazar günü, ciddi bir trafik kaosuna giriliyor. Pazar günü çöplerin toplanması saat 03.00’ü buluyor. Sesten uyuyamıyoruz. Pazar günü dinlenme günümüz olmasına rağmen daha yorgun bir gün geçiriyoruz. Evden gitmemiz veya kulaklık takmamız gerekiyor. Davayı kazandık pazarcıları ve pazardan alışverişi isteyenleri mağdur etmemek için 1.5 yıllığına feragat ettik. Umarız havada kalmaz. Bu kararı vicdanen aldık. 2020 yılında böyle çağdışı bir uygulamanın sürmesi çok ilginç. Aracı olan garajdan çıkaramıyor, hastasını hastaneye götürebilmek için çıkaramıyor. 40 yıldır artık çözüm bulunması gerekiyor. 40 yıl çektik, 1.5 yıl daha çekeriz ancak bu soruna çözüm bulunmalı.”
DHA