Türkiye’de 0-17 yaş aralığındaki 22 milyon 876 bin 798 çocuk nüfusun yüzde 17,4’ü (3 milyon 991bin 384) İstanbul’da yaşıyor. İstanbul’da 0-14 yaş grubundaki çocuk sayısı ise 3 milyon 363 bin 26. İstanbul’da çocuk nüfus oranının (0-17 yaş) en yüksek olduğu ilçeler Sultanbeyli, Arnavutköy, Başakşehir, Sultangazi ve Esenyurt; en düşük ilçeler ise Kadıköy, Adalar, Beşiktaş, Şişli ve Şile. Sultanbeyli nüfusunun yüzde 35,5’i, Arnavutköy’ün yüzde 34,8’i, Başakşehir’in ise yüzde 33,4’ü, Kadıköy’ün yüzde 14,2’si çocuklardan oluşuyor. İstanbul’da 0-4 yaş aralığında 1 milyon 133 bin 771; 5-9 yaş aralığında 1 milyon 128 bin 982; 10-14 yaş aralığında 1 milyon 100 bin 273 çocuk yaşıyor. 94 bin 640 çocukla, 0-4 yaş aralığında en fazla çocuk nüfusuna sahip ilçe, Esenyurt. Esenyurt’u Bağcılar (61 bin 874) ve Küçükçekmece (60 bin 693) izliyor. İstanbul’da 0-14 yaş grubundaki çocuk nüfusunun en fazla olduğu mahalleler arasında Kayabaşı (Başakşehir), Atakent (Küçükçekmece) ve Adnan Kahveci (Beylikdüzü) ilk sıralarda yer aldı. 0-4 yaş grubundaki çocuk nüfusunun en fazla olduğu mahalleler ise Kayabaşı (Başakşehir), Atakent (Küçükçekmece) ve Yeşilkent (Avcılar). Sadece Kayabaşı (Başakşehir) mahallesinde, 0-14 yaş aralığında 29 bin 501; 0-4 yaş aralığında ise 9 bin 754 çocuk bulunuyor.
Ortaöğretime geçişte okullaşma oranı azalıyor
Türkiye’de okul öncesi net okullaşma oranı 2018 verisine göre yüzde 39,1 iken, İstanbul’da bu oran yüzde 33,2 oldu. İlk ve orta eğitimde net okullaşma oranlarında ise İstanbul, Türkiye’nin önünde yer aldı. İlkokulda net okullaşmada, Türkiye’de yüzde 91,9, İstanbul’da yüzde 93,1 oranı yakalanmış durumda. Orta öğretimdeki net okullaşma oranları Türkiye’de yüzde 84,2, İstanbul’da ise yüzde 88,8. İlkokuldan ortaöğretime geçişte net okullaşma oranı hem Türkiye’de hem de İstanbul’da azalıyor. İstanbul’da, 2019 yılında, çocuklu hanelerin oranı yüzde 47,5 iken, tek ebeveynli hane sayısı 436 bin 741 olarak kaydedildi. 4 milyon 521 bin 402 hane içinde, çocuk bulunanların sayısı 2 milyon 146 bin 744 oldu. Tek ebeveynli hane sayısı ise 436 bin 741 oldu. Türkiye’de, tek ebeveyn ve çocuklardan oluşan hane sayısı toplam 2 milyon 209 bin 271.
Ailelerin yüzde 56,9’und çocukların ayrı odası var
İstanbul’da ayrı odası olan çocukların olduğu hanehalkı oranı yüzde 56,9 iken, Türkiye genelinde bu oran, yüzde 53,3. İstanbul’daki küçük çocukların yüzde 83’üne annesi;yüzde 9,6’sına anneannesi ya da babaannesi; yüzde1,3’üne bakıcı; yüzde 0,8’ine ise akraba veya komşusu bakıyor. Çocukların yüzde 4,3’ü kreş veya anaokuluna giderken, yüzde 0,9’u ise birden fazla gündüz bakımında yer alıyor. Türkiye’de 7 bin 259, İstanbul’da ise 684 çocuk koruyucu aile yanında yaşıyor. Türkiye’de koruyucu aile sayısı 5 bin 967 iken, İstanbul’da 623 koruyucu aile bulunuyor. İstanbul’da halk kütüphanelerinde kullanıcı çocuk sayısı 232 bin 2, kayıtlı çocuk sayısı ise 28 bin 249.
BİN 425 ÇOCUK EVLENDİRİLDİ
İstanbul’da 2018 yılında 16-17 yaş grubunda evlenen çocuk sayısı bin 425 iken, bu çocukların bin 352’si kız, 73’ü erkek. Türkiye’de ise aynı dönemde, toplam 21 bin 808 çocuk evlendirilmiş iken, bu çocukların 20 bin 779’u kız,bin 29’u erkek çocuk olarak kayıtlara geçti. Dünya Sağlık Örgütü’nün, çocukluktan erişkinliğe geçiş dönemi olarak tanımladığı adölesan döneminde doğum yapan çocuk oranı, İstanbul’da binde 4,1, Türkiye genelinde ise binde 9,5 olarak gerçekleşti.
Türkiye’de beş yaş altı ölüm hızı binde 11,4 iken, İstanbul’da bu oran binde 9,1. İstanbul’da 2019 yılında doğum yeri yurtdışı olan çocuk sayısı, 141 bin 362, Türkiye’de ise 557 bin 158 oldu. Türkiye’deki 330 bin 637 yabancı uyruklu çocuğun ise 92 bin 286’sı İstanbul’da yaşıyor. Bu araştırmanın hazırlanılmasında Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden yararlanıldı.
