Birleşik Metal-İş Sendikası tarafından yayınlanan raporda EYLÜL 2020 Dönemi için;
Dört kişilik bir ailenin sağlıklı beslenmesi için aylık yapması gereken harcama tutarı 2 bin 360 TL’dir. Bu harcama tutarı sadece gıda için yapılması gereken minimum tutardır. Açlık sınırı üzerinden hanehalkı tüketim harcamaları esas alınarak yapılan hesaplama sonuçlarına göre ise yoksulluk sınırı 8 bin 165 TL olarak gerçekleşmiştir.
Sağlıklı beslenmek için her aile ferdinin alması gereken kalori miktarı farklılık göstermektedir. Yetişkin bir erkeğin sağlıklı bir biçimde beslenmesi için tüketmesi gereken gıdaların aylık karşılığı 630 TL'dir. Bu değer yetişkin bir kadın için 609 TL, 15-18 yaş bir genç için 673 TL, 4-6 yaş arası bir çocuk için 448 TL'dir. Sağlıklı bir biçimde beslenmenin toplam aile bütçesine maliyeti ise 2 bin 360 TL olarak tespit edilmiştir. Bu tutar söz konusu ailenin sadece gıda harcamaları için yapması gereken zorunlu tutardır. Eğitim, sağlık, barınma, eğlence, ısınma, ulaşım gibi giderler ile birlikte bir ailenin yapması gereken harcama tutarı 8 bin 165 TL'ye ulaşmaktadır.
17 YILDA AÇLIK SINIRI 5.3 KAT ARTTI
2003 yılının eylül ayında 4 kişilik bir aile, günlük minimum 15 TL’ye sağlıklı beslenebilirken, bugün ancak 79 TL’ye sağlıklı beslenebilmektedir. Buna göre 17 yıl zaman zarfında açlık sınırı 5.3 kat artmıştır. Aynı dönemde enflasyondaki artış ise 4.7 kat oldu. Açlık sınırındaki artış genel enflasyondan daha fazla arttı.
Yukarıda da ifade ettiğimiz gibi dört kişilik bir ailenin sağlıklı bir biçimde beslenebilmesi için, günlük en az 79 TL, aylık 2 bin 360 TL’lik harcama yapması gerekiyor.
Buna göre yetişkin bir kadının sağlıklı beslenmesi için yapması gereken günlük harcama tutarı 20.3 TL, yetişkin bir erkeğin 21 TL, 15-18 yaş arası bir gencin 22.5 TL, 4-6 yaş arası bir çocuğun ise 14.9 TL'dir.
SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ SEPETTE AĞIRLIĞINI KORUYOR
Günlük harcamalarda Eylül 2020’de en yüksek maliyet grubunu süt ve süt ürünleri grubu 28.55 TL’lik harcama gereksinimi ile oluşturmaktadır. Et, tavuk ve balık grubu için yapılması gereken minimum harcama tutarı ise 15.94 TL'dir. Sebze ve meyve için yapılması gereken harcama miktarı 12.78 TL, ekmek için yapılması gereken harcama tutarı günlük 5.08 TL’dir. Katı yağ ve sıvı yağ ise 5.51 TL’lik masraf yapılması gereken ürün gruplarıdır. Yumurta için 1.06, şeker, bal, reçel ve pekmez için ise 3.7 TL harcama yapılması gerekmektedir.
Daha dar bir gruplandırmaya göre harcamalarda süt ve süt ürünlerinin payı yüzde 36.05 ile en yüksek paya sahiptir. Et, yumurta ve kurubaklagil grubunun payı yüzde 27.75 ile ikinci sıradadır. Sebze ve meyvenin harcamalar içindeki payı yüzde 14.81'dir. Ekmek, makarna vb. için ise pay yüzde 9.41'dir. Diğer gıda hacamalarının toplam içindeki payı ise yüzde 11.98'dir.
Her bir aile ferdinin sağlıklı beslenmesi için gerekinim duyduğu gıda grubu ve alması gereken kalori miktarı farklılık göstermektedir. Örneğin tüketilmesi gereken ekmek miktarı kadın ve erkek açısından anlamlı düzeyde farklıdır. Süt ve süt ürünleri tüketiminde 10-18 yaş arasındaki bir gencin harcama gereksinimi, yetişkin erkek ve kadından fazlayken, yumurta 4-6 yaş grubu için daha önemlidir. Günlük 78.68 TL'lik harcama içinde en maliyetli tüketim 7.97 TL ile 10-18 yaş arası bir gencin tüketmesi gereken süt ve süt ürünleri miktarıdır. 4-6 yaş arası bir çocuğun tüketmesi gereken yumurta miktarı yetişkinlerden fazladır.
İSTANBUL’DA AÇLIK SINIRI 2 BİN 527 TL
Araştırma kapsamında üç büyük ile ait Eylül 2020 dönemi açlık ve yoksulluk sınırı verileri de hesaplanmıştır. Buna göre İzmir'de açlık sınırı 2 bin 588 TL olarak belirlenmiştir. İzmir'i, İstanbul 2 bin 527 TL'lik açlık sınırı ile takip etmektedir. Ankara'da ise açlık sınırı 2 bin 310 TL olarak tespit edilmiştir.
Araştırma kapsamında önemli sanayi merkezlerindeki açlık sınırları da belirlenmiştir. Buna göre Bursa, Eskişehir ve Bilecik bölgesinde açlık sınırı 2 bin 409 TL, Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu ve Yalova bölgesinde açlık sınırı 2 bin 432 TL, Zonguldak, Bartın ve Karabük bölgesinde açlık sınırı 2 bin 382 TL, Adana ve Mersin bölgesinde açlık sınırı 2 bin 228 TL olarak belirlenmiştir. Ayrıca açlık sınırı Gaziantep, Kilis, Adıyaman bölgesinde 2 bin 101, Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye bölgesinde 2 bin 167, Diyarbakır ve Şanlıurfa bölgesinde 2 bin 169, Trabzon, Ordu, Rize, Artvin, Gümüşhane, Giresun bölgesinde 2396 TL'dir.
Bölgelere Göre Açlık Sınırı
Gaziantep, Adıyaman, Kilis-TRC1 2101
Konya, Karaman-TR52 2116
Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye-TR63 2167
Şanlıurfa, Diyarbakır-TRC2 2169
Kayseri, Sivas, Yozgat-TR72 2178
Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir-TR71 2179
Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli-TRB1 2191
Erzurum, Erzincan, Bayburt-TRA1 2203
Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan-TRA2 2227
Adana, Mersin-TR62 2228
Samsun, Tokat, Çorum, Amasya-TR83 2272
Mardin, Batman, Şırnak, Siirt-TRC3 2278
Manisa, Afyonkarahisar, Kütahya, Uşak-TR33 2302
Kastamonu, Çankırı, Sinop-TR82 2303
Ankara-TR51 2310
Van, Muş, Bitlis, Hakkari-TRB2 2312
Antalya, Isparta, Burdur-TR61 2361
Zonguldak, Karabük, Bartın-TR81 2382
Aydın, Denizli, Muğla-TR32 2393
Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane-TR90 2396
Balıkesir, Çanakkale-TR22 2404
Bursa, Eskişehir, Bilecik-TR41 2409
Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova-TR42 2432
Tekirdağ, Edirne, Kırklareli-TR21 2457
İstanbul-TR10 2527
İzmir-TR31 2588