Milyonlaca insanın erişim sağladığı ve paylaşımda bulunabildiği Tiktok her geçen gün kullanıcı sayısını artırıyor. Günde yüz binlerce videonun yüklendiği platform her ne kadar masum gözükse de özellikle çocuklar için büyük bir tehlike arz ediyor. Daha önce birçok kez tanıklık edilen istismar haberlerinin yanı sıra ailelerin dağılmasında da büyük rol oynadı. Bu nedenlerin yanı sıra toplumda sıkça dile getirilen "Aile yapısını temalden bozma" konusu da sürekli gündemde yer alıyor. Sanatçılardan futbolculara, siyasetçilerden sosyal medya influencerlarına kadar milyonların paylaşım yaptığı platformda ayrıca vergisiz kazanç da elde edilebiliyor. Dünyanın birçok ülkesinde yasaklanan uygulama için son karar İsveç'ten geldi.
İsveç'ten yasak
İsveç Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, yasak kararının "uygulamanın kullanıcı bilgilerini nasıl işlediğine ve sahibi şirket ByteDance hakkında ortaya çıkan raporlara" dayanarak güvenlik endişeleri nedeniyle alındığı bildirildi. İsveç Silahlı Kuvvetler Basın Sekreteri Guna Graufeldt, "Cep telefonlarını ve tabletleri kullanmak kendi başına bir güvenlik riski oluşturabilir, bu nedenle TikTok'u iş ekipmanlarımızda istemiyoruz" dedi.
Norveç de yasaklamıştı
Geçtiğimiz hafta Norveç, uygulamanın parlamento sistemine erişimi olan cihazlarda kullanılmasını yasaklamış ve cuma günü de Fransa, kamu sektörü çalışanlarının TikTok da dahil olmak üzere iş telefonlarına “eğlence uygulamaları” indirmelerini yasakladığını duyurmuştu.
Tiktok'un olumsuz etkileri
TikTok Olumsuz Karşılaştırmayı Teşvik Ediyor
Aynı şey çoğu sosyal medya platformu için söylenebilir, ancak bu TikTok ile son derece belirgin görünüyor. TikTok, dünyanın dört bir yanından başkalarının hayatlarına kısa bir video bakış sunuyor. Video platformu ile biraz daha kişisel ve samimi hissettiriyor. TikTok'taki videolar genellikle yanlış bir gerçeklik duygusu verir. Her şey gibi, günlük hayatınızı bir başkasının göz kamaştırıcı vurgulama makarasıyla karşılaştırırsanız, büyük olasılıkla kendinizi karşılaştırırken bulacaksınız. Çok az insan sosyal medyada sıradan, günlük şeyler paylaşıyor. TikTok videolarını tüketirken bu tutarsızlığı hatırlamak önemlidir. Karşılaştırma, TikTok'un kişisel olarak hissettiğim ve başkalarında gördüğüm en büyük olumsuz etkilerinden biridir.
TikTok Düzensiz Beslenmeyi Sergiliyor
Görünüşte masum " Ne Yiyorum Bir Günde " videoları veya bariz vücut kontrol videoları olsun, TikTok'ta görülecek çok sayıda tetikleyici içerik var. Ayrıca TikTok, "size özel sayfa" modeli ile sağlıksız videoların tüketimini fark eder ve bunları size daha fazla tanıtır. Düşük kalorili yiyecekler, diyet tüyoları, kilo verme ve hatta yeme bozukluğu içeriği hakkında tonlarca video var. Bu, kilolarıyla mücadele edenler için TikTok'un gerçekten olumsuz bir etkisi olabilir. Zaman zaman, bu uygulamada tehlikeli yeme alışkanlıkları teşvik edilir ve güzelleme ile sunulur.
TikTok Zorbalık İçin Bir Platform Olabilir
TikTok'ta gördüğüm nefret dolu, incitici ve kötü niyetli yorumların miktarı akıllara durgunluk veriyor. TikTok'ta diğer tüm uygulamalardan daha fazla nefret görmek mümkün. İfşa, ırkçılık, hedef gösterme, lakap takma vb… TikTok'ta bunların hepsi çok yaygınlaşıyor. Doğal olarak TikTok'un en büyük olumsuz etkilerinden biri de bu. Bu siber zorbalıktır. Siber zorbalık, kurbanların ruh sağlığına son derece zarar verebilir. Depresyon, kaygı, öfke, izolasyon ve aşırı stres, siber zorbalığın etkileridir . Hiçbir şekilde bu sadece TikTok'ta mevcut değil. Bunun neredeyse her sosyal medya platformunda olduğu görünüyor. Ancak bu, bunu TikTok'un ruh sağlığımız üzerindeki olumsuz bir etkisi olarak kabul edemeyeceğimiz anlamına gelmez. Nefret dolu sözler üzer ve incitir. TikTok'ta zaman geçirirken kesinlikle dikkat edilmesi gereken bir şey.
TikTok Zaman Kaybediyor
Bu muhtemelen sizin için sürpriz olmadı. Rutin bir TikTok kullanıcısıysanız, daha önce bir veya iki kez kendinizi TikTok kara deliğinde kaybolmuş bulmanız yüksek ihtimaldir. Sadece bir veya iki tane izleyerek başlayacağım dediğiniz ve sonrasında 1 saat sonra fark ettiğiniz durumla karşılaşabilirsiniz. Dikkatsizce kaydırmanın yeri ve zamanı vardır, ancak bu sizi işinizden veya diğer önemli şeylerden uzaklaştırdığında bir sorun haline gelir. TikTok'un büyük bir olumsuz etkisi, kullanıcıların uygulamada harcadıkları çok fazla zamandır. Bu TikTok için harika… kullanıcılar için o kadar da iyi değil. Başka bir deyişle, TikTok bir dikkat dağıtıcıdır. Kendinizi sorumlu tutmazsanız, üretkenliğinizi hızla olumsuz yönde etkileyebilir ve zaman kaybına neden olabilir.
TikTok Uygunsuz İçerik İçerir
Bu, özellikle genç kullanıcılar için TikTok'un büyük bir olumsuz etkisidir. Son raporlara göre, TikTok kullanıcılarının kabaca %32,5'inin 10 ile 19 yaşları arasında olduğu tahmin ediliyor . Büyük planda, bunlar bazı genç tüketiciler. Gerçek şu ki TikTok, özellikle o yaş aralığındaki insanlar için uygun olmayan bazı içerikler barındırıyor. TikTok ebeveyn denetimleri sunarken , bunların kullanılması olağan değildir. Bu, gençleri kendi yaş aralıklarının dışındaki videoları tanıtan ve sergileyen bir uygulamayla baş başa bırakır. Yine, TikTok bunun için tek sorumlu değil. YouTube, Facebook, Twitter, Instagram vb. hepsi de uygunsuz içerik barındırıyor. Ancak uygunsuz içeriği TikTok'un olası bir olumsuz etkisi olarak görmemek sorumsuzluk olur.
Karmaşalara yol açıyor
Uzman Klinik Psikolog Merve Tokgöz, videoların beyinde etki gösterdiğini belirterek; "TikTok algoritması kişilerin ilgi alanına endekslidir. Bu nedenle izleyicilerin daha önce izlediklerine benzer içerikler gösterir. Kullanıcıların ihtiyacı, akranları tarafından sosyal kabul arayışı, taktir görme isteği, popülerlik ve kimlikyaratma arzusu. Bu ihtiyaçlar onları bu platformu daha fazla kullanmaya yöneltiyor. Hızlı ve yüksek tempolu video akışı kişilerde dikkat sürelerinin kısalmasına ve bağımlılığa yol açabiliyor. Bu kısa ve hızlı videolar beyinde dopamin salımına yol açıyor ve kişiler bu hazza bağımlı hale gelebiliyorlar. Uygulamanın yapısı, kullanıcıların ilgisini çeken ve bağımlılık yapan bir atmosfer yaratıyor. Uygulamadaki görüntüler, sağlıksız güzellik standartlarına ve şişirilmiş internet kişiliklerine dikkat çektiği için kişilerde olumsuz benlik saygısına ve kimlik karmaşalarına yol açıyor." ifadelerini kullandı.
Çocuklar farklı alanlarda zorlanabilir
Uzman Psikolog Melda Yakupoğlu da Tiktok'un çocuklar üzerindeki olumsuz etkileri hakkında "Kontrolsüz bir şekilde video izlenebilecek mecralar çocuklar üzerinde de olumsuz etki bırakır. Video içeriklerinin birçoğu şiddet içerikli olabilir, çok fazla küfür içerebilir. Günümüz çocuk ve ergenlerinde çok fazla küfür etmeye özenme hali başlamıştır. Bu tarz içeriklerin kontrolsüz izlenmesi sebebiyle özenme başlamıştır. Sosyal medya fenomenlerini örnek alma, onlar gibi giyinme, onlar gibi hareket etmek isteme gibi davranışlar görülebilir. Erken yaşlarda bu da çocuğun kendisi gibi davranamamasına, özgün olmamasına sadece taklit etmesine neden olur. Ayrıca bu tarz kontrolsüz içerikler çocukların dikkat ve algı seviyesinde olumsuz etkilenmeye yol açar. Sürekli hareketli videolar izleyen çocuklar, daha sakin bir şekilde kitap okumak, ders çalışmak gibi alanlar da zorlanmaya başlarlar. Bu sebeple bu tarz sitelere çocukların ebeveyn kontrolü olmadan girmemesi, ebeveyn kontrolü ile de çok kısıtlı zamanlarda girmesi, yaşına uygun içerikler seçilerek girmesi uygun olacaktır. Aksi halde çocuklar yaşından fazla olan, psikolojisini olumsuz etkileyebilecek uyaranlarla karşılaşabilirler." dedi.
Tiktok Türkiye'de yasaklanacak mı?
Türkiye'de birçok kez sosyal medya platformlarının varlığı olumsuz olarak değerlendirilmiş ve tepki gösterilmişti. Özellikle Twitter konusunda defalarca kısıtlama getirilmişti. Tiktok özelinde de birçok programda yuvaların dağıldığı, eşlerin burada tanıştıkları insanlarla ilişki kurduklarını veya reşit olmayan bireylere istismarda bulunduklarını duymuştuk. Şu ana kadar herhangi bir yasak getirilmedi ancak dünyadaki bu kararlar devam ederse ülkemizde de benzer bir yola başvurabilir.
