Leyla Karahan Hız - NASA, farklı farklı teknikler kullanarak keşif araçlarını gök cisimlerinin üzerine başarıyla indirdi. Pathfinder gezgini 1997'de bir dizi hava yastığıyla Mars'a indi, Perseverance Mars gezgini ise geziciye bağlı kablolarla yüzeye indirildi. Ancak Ay'ın güney kutbuna yapılacak ilk keşif görevi için NASA daha geleneksel yöntemler kullanmaya karar verdi. Bu geleneksel yöntem iki adet rampa içeriyor.
VIPER ayın keşfedilmemiş bölgelerine gidecek
VIPER (Volatiles Investigating Polar Exploration Rover'ın kısaltması) 2024'ün sonlarında Ay'a varacak ve bir rampa aracılığıyla ayın yüzeyine inecek. NASA VIPER Program Yöneticisi Daniel Andrews şunları söyledi: "Hepimiz rampalarla nasıl çalışacağımızı biliyoruz ve sadece içinde bulunacağımız ortam için bunu optimize etmemiz gerekiyor" diyor.
NASA tarafından paylaşılan görseller şimdiden NASA'nın Ames araştırmasını gösteriyor Merkezde iniş testlerinden geçen bir VIPER test uçağı gösteriliyor.
VIPER'in ineceği arazi (dev Nobile Krateri'nin kenarı) çok engebeli olduğundan, mühendislik ekibi rampanın fırlatma yeteneklerini farklı açılardan test ediyor. Test kapsamında, her tekerlek için rampalar arasındaki yükseklik farkı ve VIPER'in indiği iniş platformundan ölçülen diklik modifiye edilerek değerlendiriliyor. Bu testler, en kötü durumda bile görevin başarılı bir şekilde yürütülmesini sağlamak için çok çeşitli senaryoları dikkate almalıdır.
Ay'ın güney kutbunda su bulunuyor
NASA arazi aracının her iki tarafına da rampalar kuracak. Bir taraf uygun değilse veya bir taraf diğerinden biraz daha uygunsa, VIPER o yöne inmesi sağlanacak. VIPER, 2009 yılında ayın güney kutbunda su buzu varlığını doğrulayan NASA'nın Lunar Crater Observation and Sensing Satellite (LCROSS) görevinin "bilimsel halefi" olarak lanse ediliyor.
LCROSS görevinde de görev yapan Andrews, keşfin ardından NASA dahil diğer uzay ajanslarının aya saldırılara başladığını vurguladı. Yeterli buz varsa, NASA'nın Artemis Ay Programının bir parçası olarak 2020'lerin sonlarında inşa etmeyi planladığı roketlere ve ay yaşam alanlarına güç sağlamak için kullanılabilir. Bir VIPER keşif aracı, keşfedilmemiş bu bölgeyi daha detaylı inceleyecek.
VIPER, misyonunun bir parçası olarak, ay altı sondajı ve engebeli gölgeli bölgelerin keşfi gibi faaliyetler gerçekleştirecek. NASA Ames ve Astrobotic tarafından geliştirilen VIPER, Mars gezicisinden farklı olarak kare, golf arabası boyutunda dört tekerlekli bir araçtır. Tüm VIPER tekerlekleri artık birbirinden bağımsız olarak çalışabilmektedir. Bu sayede sarkma, kazma gibi sorunlar aşılmış olur. VIPER aracı tarafından yapılan keşifler, Ay'daki insan faaliyetleri için çok önemlidir.