Her 10 kadından birinde görülen vajinismus, ülkemizde cinsel sorunlar arasında ilk sırada yer alıyor. Toplumda çok fazla dillendirilmeyen vajnismusun en önemli sebebi, aile veya okulda cinselliğin konuşulmaması, konuşulduğunda ayıplanması ve cinsellikle ilgili doğru bir eğitimin verilmemesi olarak gösteriliyor. Cinsel ilişkiyi imkansız kılan ya da ağrılı cinsel ilişkiye neden olabilen vajinismus, çiftler arasında yol açtığı problemler nedeniyle evlilikleri olumsuz etkileyebiliyor. Bu nedenle vajinismus tedavisinin ertelenmemesi ve çiftlerin bu konuda deneyimli uzmanlara tedavi için birlikte gitmesi önem taşıyor. Memorial Hizmet Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Op. Dr. Nihal Çetin, vajnismusun nedenleri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Cinsel eğitim verilmesi önemli
Cinsellik; duyguların, düşüncelerin ve davranışların karşılıklı etkileştiği sosyal, ilişkisel ve kültürel bir eylemdir. Ülkemizde cinsellik, evlilik öncesi baskılanan, evlendikten sonra da günlük koşturmacadan dolayı daha az konuşulan, daha az paylaşılan, daha zor yaşanan, bu nedenle de pek çok insanın sorun yaşadığı bir konudur. Ülkemizdeki cinsel sorunların en başında vajinismus gelmektedir. Vajinismus, vajina dış kaslarında oluşan istem dışı kasılma ile cinsel birleşmenin olamaması ya da çoğu zaman da ağrılı-acılı olmasıdır. Bu cinsel sorunla karşı karşıya olan kadınlar, sadece cinsel ilişki sırasındaki penis ile ilgili değil, çoğu zaman, tampon veya jinekolojik muayene sırasında kullanılan spekulum adı verilen alet için de benzer engel ve korkuyu yaşamaktadır. Ülkemizde sık görülen vajinismusun en önemli sebepleri şunlardır;
Aile ve okul içerisinde ergen çağındaki çocuklarla cinselliğin rahat konuşulamaması
Cinsellikle ilgili konuşmaların ayıplanması
Cinsellikle ilgili sağlıklı bir eğitimin alınmaması
Kulaktan dolma bilgilerle cinselliğin öğrenmeye çalışması
Cinsellikte erkeğe aktif kadına pasif bir rol verilmesi
Kadına bedenini tanıma imkanını verilmemesi
Cinsellikle ilgili korkular
Bekaret takıntısı ve korkusu
Vajinismusun yol açtığı psikolojik sıkıntılar kadınlığın reddine neden olabilir
Kas kasılması önemli
Vajinismus ilk geceye, sekse, erkek cinsel organına veya kızlık zarına çok anlamlar yüklenmesi sonucu görülen cinsel korku, kaygı fobik reaksiyondur. Kadında savunma mekanizması olarak; partnerini itme, onunla çatışma, cinsellikten kaçınma, bu eylemi erteleme gibi bilinçdışı davranışsal tepkiler olabilir. Bunun yanında ağlama krizleri, panik hali, bilinç kaybı gibi belirtiler görülebilir. Korku ve kaygının kaynağı, erkek cinsel organının vajinaya girişi ile büyük bir ağrı ve acının duyulacağı düşüncesi, kadının kendi vajinasının küçük ve dar olduğuna kendini inandırması olabileceği gibi psikolojik açıdan bilinç dışında yaşanılan kadın olmaya dair bazı kaygılar veya kadınlığın reddi de olabilir. İlk cinsel deneyimde yaşanan kaygılı bekleyiş, genital hazzın önüne geçerek vajinal kuruluğa ve pelvik taban kaslarının kasılmasına yola açar. Süreç ilk seferde tetiklendikten sonra her seferde yeniden tekrarlanır. Pelvik tabanın yanı sıra, bacak iç yan ve beden kaslarının istemsiz kasılması da görülebilir.
Tedaviye eşinizle birlikte katılın
Vajinismus tedavisi ertelenmemelidir. Hastanın problemle yüzleşmesi ve hekim tarafından profesyonel destek alması gerekir. Çiftlerin tedaviden kaçarak sorunu ertelemesi birtakım sosyal ilişki sorunlarını da ortaya çıkarabileceği için tedaviyi daha da zorlaştırabilir. Vajinismus tedavisinde profesyonel olmayan tedavilerden kaçınılmalıdır. Bu konudaki yanlış uygulamalar, kızlık zarı ameliyatları, ilişki öncesi anestezik krem kullanımı, kadının ilişki öncesi alkol alması, sakinleştirici, ağrı kesici ve kas gevşetici kullanılması, genel anestezi altında cinsel birleşme, genital bölgeye botoks uygulanması olarak sıralanabilir.
Çiftlerin farkındalığı çok önemli
Vajinismus karı-koca arasında yaşanan bir çift problemidir. Çiftler tedaviye mutlaka birlikte katılmalıdır. Çiftlere anatomi ve fizyoloji bilgisi hakkında bilgi verilerek vajinanın elastik, genişleyip daralan bir organ olduğu ile ilgili resim, video ve maketlerle anlatım yapılmalıdır. Yanlış bilgilerin yerine doğru bilgiler ve bilimsel kanıtlar sunulmalıdır. Vajinanın 10 cm’lik bir bebek başının çıkışına müsaade edecek bir organ olduğu vurgulanmalıdır. Cinsel terapi ve psikoterapi ile hasta rahatlatılmalı, tedavi konusunda motivasyon desteği verilmelidir. Nefes egzersizleri, genital egzersizler, çeşitli ilaç tedavileri de tedaviye yardımcı uygulamalardır. Çiftlerin bu konuda farkındalığı olduğu sürece vajinismus %100 tedavisi olan bir problemdir.