Güneşin karanlık yüzü: Melanom

Sanko Üniversitesi tarafından düzenlenen "Sankonuk" programı çerçevesinde, "Güneşin Karanlık Yüzü Melanomun Belirtileri ve Korunma Yöntemleri" adlı bir konferans düzenlendi. Konferansa katılan Prof. Dr. Sühendan Ekmekçioğlu, dünyada en yaygın kanser türünün cilt kanserleri olduğunu söyledi.

En tehlikelisi
MD Anderson Kanser Merkezi'nde melanom üzerine çalışmalar yapan Ekmekçioğlu, ABD'de her 5 kişiden 1'inin yaşam süreci içinde cilt kanserine yakalandığını dile getirerek, cilt kanserleri arasında en tehlikelisinin malin melanom olduğunu bildirdi. Ekmekçioğlu, bu kanserin cilde rengini veren melonisit hücrelerinin kontrolsüz büyümesi sonucu oluştuğunu vurgulayarak, şunları anlattı: "Malin melanom hayatı tehdit eden en kötü huylu türdür ve bütün cilt kanseri türleri arasında en seyrek rastlanan ama en öldürücü olan türdür. Cilt melanomları büyük bir çoğunlukla ben olarak başlıyor ve benin kontrolsüz büyümesi eğer biz de dikkat etmezsek melanom olarak değişiklik gösterebiliyor. Erkeklerde en yaygın olarak üst bedende genellikle sırt ve baş bölgesinde, kadınlarda da en yaygın olarak bacaklarda gözleniyor. Son 30 yılda dünyanın her yerinde malin melanom görülme sıklığı ciddi bir şekilde artıyor. Eskiden erkekler ve 65 yaşındaki erkeklerde en sık rastlanan kanser türüydü, gençlerde hiç gözlenmeyen bir tümördü. Fakat şimdi 15-29 yaş arasında gözlenen en yaygın kanser türü haline geldi."

Uzun süre güneşe maruz kalmak
Güneşe sürekli ve uzun süreli maruz kalmanın bu kanser için en önemli risk faktörü olduğuna dikkati çeken Ekmekçioğlu, yaşamın erken yıllarında güneş yanığı olmanın da ileriki yaşlarda melanom riskini artırdığını vurguladı. Ekmekçioğlu, vücutta çeşitli tiplerde 100'den fazla ben bulunan kişilerde melanom riskinin daha fazla olduğuna işaret ederek, "Ayrıca solaryum ile melanom türü kanserlerin ilişkisi yapılan araştırmalarla gösterilmiştir. Bu kanser türünden korunmak için yapacağımız en önemli şey tutarlı ve sürekli olarak korunmak. Özellikle çocuklar konusunda çok dikkatli olmamız gerekiyor. Erken yaşlarda güneş yanığından onları korumamız gerekiyor. Güneşten ve solaryumdan gelen UV ışınları Dünya Sağlık Örgütü tarafından artık kanser yapıcı madde olarak tanımlanmıştır" diye konuştu.

Nasıl korunabiliriz?
Cilt kanserlerinden korunmak için hergün güneş kremi kullanmanın, her ay ciltteki benlerin kontrol edilmesinin ve eğer risk faktörleri varsa her yıl cilt doktoruna gidilmesinin önemine değinen Ekmekçioğlu, Gaziantep'in mayıs-eylül döneminde oldukça güneşli ve sıcak günler geçirdiğini, bunun UV indeksi açısından ele alınması gerektiğini belirtti. Ekmekçioğlu, şunları kaydetti: "Bütün gün güneşli ama UV indeksi 1-2 arasındaysa dışarıda istediğiniz kadar kalabilirsiniz. Herhangi bir şekilde size zararı yok fakat bu genelde kış ve bahar aylarında olan numaralar. 3'ten 7'ye kadar olanda da yine korunmanız gerekiyor, öğlen saatlerinde dışarı çıkmazsınız veya daha koruyucu bir giyim seçebilirsiniz. 8 ile 11 arasında ise gerçekten dikkatin en fazla olması gereken saatler. Saat 11'den 14.00'e kadar mümkünse dışarı çıkmayın. Mutlaka gölgede kalın, koruyucu giysi giyin ve şapka takın. Gaziantep haziran-eylül döneminde UV indeksi açısından en riskli grup olan 8-11 arasında."

Melanom yaygın görülmez
Melanom yaygın görülen bir kanser türü değildir. Bu nedenle anormal görünümlü benlere sahip herkesin düzenli olarak kontrol edilmesi çok fazla zaman ve maliyet alacak ve bir çok melanoma da tanı konulamayacaktır. Yani melanomun erken dönemde yakalanmasının en iyi yolu insanların melanom belirtilerini bilmesi ve eğer bu belirtileri taşıyorlarsa doktorlarına başvurmalarıdır.  Açık tenliyseniz, çillenmeye, güneşte kolay yanmaya eğiliminiz varsa ya da cildinizde çok sayıda ben taşıyorsanız düzenli olarak benlerinizi kontrol etmelisiniz. Partnerinizden de kolaylıkla göremediğiniz yerlerde bulunan benleri incelemesini isteyebilirsiniz. Eğer geçmişte kötü şekilde güneş yanığı geçirdiyseniz bu özellikle önemlidir. Eğer melanom olabileceğini düşündüğünüz bir beniniz varsa doktorunuza başvurunuz.