Glutenin, başta ekmek olmak üzere tahıl ağırlıklı besinlerin çoğunda yer alan, bulunduğu gıdaya kıvam veren, kabarmayı sağlayan ve ürünlerin birbirine bağlanmasına yardımcı olan bir protein türü olduğunu vurgulayan Öztürk, Çölyak hastalığı, buğday alerjisi gibi, sindirim ve emilim sorunları yaşayan insanların glutensiz beslenmesi gerektiğini belirtti. Herkesin glutenden uzak durmasının şart olmadığının altını çizen İstanbul Aydın Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Dyt. Andaç Öztürk, “Günümüzde glutensiz beslenme, özellikle zayıflama, sindirim sistemi hassasiyetleri ve otizm, şizofreni, fibromiyalji gibi kimi hastalıkların tedavisinde sıkça tercih edilen, çok popüler bir yaklaşım. Ancak glutensiz diyet temel olarak; sadece Çölyak hastası, Çölyak olmayan gluten duyarlılığı, buğday alerjisi gibi durumlarda kullanılan ve bu rahatsızlıklara sahip kişiler tarafından bir ömür boyu uygulanması gereken diyet programıdır. Bunun dışında kalan kişilerin ‘muhakkak glutensiz diyet programı izlemeleri gerekir’ şekilde kesin ve net bir bilimsel görüş birliği yok. Ancak elbette tıbben gerekli olduğu durumlarda glutensiz diyet uygulamalarının tercih edilmesi gerek” diye konuştu.
Gluten yerine ne kullanmalı?
Glutensiz diyette buğday, arpa, çavdar ve bunları içine alan ürünler diyetten çıkartıldığı için yerine kurubaklagil, mısır, pirinç, patates ya da bizim “psödotahıl” olarak adlandırdığımız amarant, kinoa, karabuğdayın kullanılabileceğini söyleyen Dr. Dyt. Andaç Öztürk, “Yulaf içinse bir parantez açmak gerekebilir. Eğer diğer tahıllar ile karışmamışsa, yetişkinlerde 50 grama kadar yulaf tüketimine izin verilebilmektedir. Bunun dışında buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllardan uzak durulması gerekir” dedi.
Çok dikkatli olunmalı
Glutensiz ürünlerin posa ve B grubu vitaminleri diğer besinlere göre daha az bulundurduğunu hatırlatan Dr. Dyt. Andaç Öztürk, “Glutensiz diyet programı uygularken çok dikkatli bir tüketici olmak gerekiyor. Zira gluten, kıvam artırıcı olarak diş macunu gibi maddelerde de kullanılıyor. Bu nedenle gluten diyeti yapanların, satın alacakları ürünleri çok dikkatli okuması, dışarıda yemek yerken bu hassasiyetinin altının çizilmesi ve sipariş içeriğini titizlikle sorgulanması gerekir” ifadelerini kullandı.