Fatma Müge Yücetürk - Yüksek Seçim Kurulu (YSK), 14 Mayıs 2023 tarihinde gerçekleştirilecek Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekiliği Genel seçimlerini etkileyecek bir karar aldığını duyurdu.
YSK’nın resmi internet sitesinde yayınlanan karar metnine göre, seçimlerde seçmen sayısı 9 ve daha az olan yerleşim bölgelerinde sandık kurulu oluşturulmayacak. Burada bulunan seçmenler ise uygun olan görülen başka bir yerde oylarını kullanabilecek. Peki YSK’nın kararına konu olan bölgeler nereler? İşte cevabı…
Sandık kurulmayacak yerler nereler?
YSK’nın yapılan incelemeler sonucun, Silopi ilçesine bağlı Başak Köyü’nde 5 seçmen bulunması, Selçik Köyü’nde ise hiç seçmen bulunmaması nedeniyle bu karara hükmettiği açıklandı.
İşte o karar metni!
Silopi İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı tarafından Kurulumuz Başkanlığına gönderilen 03.04.2023 tarihli ve 197757 sayılı yazıda; 14 Mayıs 2023 Pazar günü birlikte yapılacak olan Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi ile ikinci oylamaya kalması durumunda 28 Mayıs 2023 tarihinde yapılacak olan Cumhurbaşkanı Seçimine esas olmak
üzere askıya çıkarılan muhtarlık bölgesi askı listelerine yazılmak veya bu listelerde düzeltme yapmak ve eksikliği gidermek için 20 Mart 2023 - 2 Nisan 2023 tarihleri arasında yapılan kayıtlardan sonra sistem üzerinde yapılan inceleme neticesinde Silopi ilçesine bağlı Başak Köyü seçmen sayısının (5), Selçik Köyü seçmeninin (0) olduğunun tespit edildiği bu sebeple Başak Köyü ile Selçik Köyünde seçim sandığının kurulup kurulmayacağı veya nasıl bir işlem yapılması gerektiği hususunda görüş bildirilmesi istenilmiş olmakla konu incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
İstem; Silopi ilçesine bağlı Başak Köyü seçmen sayısının (5), Selçik Köyü seçmen
sayısının (0) olması sebebiyle ilgili yerlerde seçim sandığının kurulup kurulamayacağına
ilişkindir.
298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un;
“Seçim çevresi” başlıklı 3'üncü maddesinde; “Özel kanunlarındaki çevre ayırmaları saklı
kalmak şartiyle, seçimlerde her il bir seçim çevresidir.”
“Seçim bölgesi” başlıklı 4'üncü maddesinde; “Seçimlerde, her muhtarlık, bir seçim
bölgesidir.”
“Sandık bölgesi” başlıklı 5'inci maddesinde; “Seçimlerde, her seçim bölgesi gerektiği
kadar sandık bölgesine ayrılır."
“Sandığın konulacağı yer” başlıklı 74'üncü maddesinde;“Sandıkların konulacağı
yerleri ve oy verme işinin vaktinde sona ermesi için gerekli tedbirleri ilçe seçim kurullarının
denetiminde sandık kurulu tespit eder. Sandıkların konulacağı yerlerin belirlenmesinde
seçmenin oyunu kolaylıkla, serbestçe ve gizli şekilde verebilmesi gözetilir. Engelli
seçmenlerin oylarını rahatlıkla kullanabilmeleri için gerekli tedbirler alınır. Sandıklar okul
(özel okullar ve özel dersaneler dahil) avlusu ve salonların elverişli kısımları gibi genel
yerlere, yetmediği takdirde kiralanacak kahvehane, lokanta gibi yerlere konur. Kışla,
karargah, ordugah gibi askeri bina ve tesislerle karakollara ve parti binalarına, muhtarlık
odalarına sandık konulamaz. Üçten fazla sandık konulan binalarda bina sorumlularının
görev esasları Yüksek Seçim Kurulunca belirlenir.”
hükümlerine yer verilmiştir.
Kurulumuzun 13.03.2023 tarihli ve 2023/99 sayılı Karar metnine dâhil olan "14
Mayıs 2023 Pazar Günü Birlikte Yapılacak Olan Cumhurbaşkanı Seçimi ile 28. Dönem
Milletvekili Genel Seçiminde Uygulanacak Seçim Takvimi"nin 12 Nisan Çarşamba gününde;
“1. Yurt içi ve yurt dışı seçmen kütüklerinin kesinleştirilmesi,
2. Yurt içi seçmenlerin oy vereceği yer ve sandıkların belirlenmesi…”
Kurulumuzun 13.03.2023 tarihli ve 2023/100 sayılı kararı ile kabul edilen Yurt İçi
Seçmen Kütüğünün Güncelleştirilmesinin Usul ve Esaslarını Gösterir 140/I sayılı
Genelge'nin “Sandık bölgesi ve yeniden sandık bölgesi oluşturulması” başlıklı 12'nci
maddesinde;
"Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde her muhtarlık bir
seçim bölgesidir. Her seçim bölgesi gerektiği kadar sandık bölgesine ayrılır. Bir sandık
bölgesi 360-380 seçmeni kapsar. Ancak köylerde bir sandık bölgesi 400 seçmeni
kapsayabilir. Birden çok semtin birleşiminden oluşan muhtarlıklar, her birinde 360-380
seçmenin varlığı aranmaksızın mesafe durumu ve ulaşım güçlükleri dikkate alınarak gerekli
T.C.
YÜKSEK SEÇİM KURULU
Karar No: 2023/407
sayıda sandık bölgesine ayrılabilir. Bu ayrımda aynı hane mensubu olan seçmenlerin bir
sandıkta oy vermesi ve mümkün olduğunca seçmen sayısı bakımından dengenin sağlanması
ilkeleri gözetilir.
...
Mezra gibi toplu yerleşim birimleri için de mesafe durumu ve ulaşım güçlükleri ile
298 sayılı Kanun'un 5’inci maddesi uyarınca sandık bölgesi oluşturulması bakımından,
öngörülen seçmen sayısı göz önünde tutularak bir sandık bölgesi oluşturulabilir.
...
Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce yukarıda belirlenen esaslara göre 12 Nisan
2023 Çarşamba günü yurt içi seçmenlerin oy vereceği yer ve sandıkların belirlenmesi işlemi
(sandık ataması) yapılır..."
düzenlenmelerine yer verilmiştir.
298 sayılı Kanun’un 74'üncü maddesinde; sandıkların konulacağı yerlerin
belirlenmesinde seçmenin oyunu kolaylıkla, serbestçe ve gizli şekilde verebilmesinin
gözetileceği öngörülmüş ve anılan maddede ayrıca sandıkların nerelere konulup
konulamayacağı belirtilmiştir.
Ayrıca 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri
Seçimi Hakkında Kanun’un Ek 2'nci maddesinde; “Dağınık mahalle ve sair yerleşim yerleri
bulunan köylerde veya köylerin birbirlerine yakın olduğu durumlarda seçim sandıklarının bir
tek mahalle veya bir tek köyde toplanması,seçim gününden en az bir hafta önce ilan edilmek
koşuluyla İlçe Seçim Kurulunca kararlaştırılabilir.” kuralına yer verilmiştir.
Yukarıda belirtilen Kanun hükmü gereğince seçim işlerinin düzenli yürütülebilmesi
için gerekli görülmesi durumunda, aynı mahalle/köy içinde seçim sandıklarının konulacağı
yerlerin tespiti/değiştirilmesi ilçe seçim kuruluna aittir.
298 sayılı Kanun ve 140/I sayılı Genelgemize göre, Cumhurbaşkanı Seçimi ve
28.Dönem Milletvekili Genel Seçiminde her muhtarlık bir seçim bölgesi olduğundan, her
mahalle veya köy seçim sandığının müstakil olarak yerlerinde kurulması esas olmakla
birlikte, 12 Nisan 2023 Çarşamba günü yurt içi seçmenlerin oy vereceği yer ve sandıkların
belirlenmesi işlemi (sandık ataması) Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce yapıldıktan
sonra, seçmen sayısı 9’dan az olan yerleşim birimlerinde (mahalle/köy) sandık kurullarının
oluşturulmayarak, bu mahalle/köy seçmenlerinin, ilgili ilçe seçim kurullarınca belirlenecek
en yakın yerleşim yerlerindeki sandık alanlarına dahil edilmesi ve bu işlemin Seçmen Kütüğü
Genel Müdürlüğünce SEÇSİS üzerinden yapılması uygun olacaktır.
Kurulumuzca yapılan değerlendirme neticesinde; 14 Mayıs 2023 tarihinde birlikte
yapılacak olan Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimine esas olmak
üzere,
a) 12 Nisan 2023 Çarşamba günü yurt içi seçmenlerin oy vereceği yer ve sandıkların
belirlenmesi işlemi (sandık ataması) Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce yapıldıktan
sonra, seçmen sayısı 9’dan az olan yerleşim birimlerinde (mahalle/köy) sandık kurullarının
oluşturulamayacağına,
b) Seçmen sayısı 9 ve daha az olan yerleşim birimlerindeki (mahalle/köy)
seçmenlerin, uygun görülen yerleşim yerlerindeki sandık alanlarındaki seçmen listelerine
dahil edilmesi işleminin Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce SEÇSİS üzerinden yapılarak,
bu yerleşim yerlerindeki seçmenlerin bu suretle oylarını kullanmalarının sağlanmasına,
karar verilmesi gerekmiştir.
T.C.
YÜKSEK SEÇİM KURULU
Karar No: 2023/407
S O N U Ç :
Açıklanan gerekçelerle;
1- 14 Mayıs 2023 tarihinde birlikte yapılacak olan Cumhurbaşkanı Seçimi ve
28.Dönem Milletvekili Genel Seçimine esas olmak üzere,
a) 12 Nisan 2023 Çarşamba günü yurt içi seçmenlerin oy vereceği yer ve sandıkların
belirlenmesi işlemi (sandık ataması) Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce yapıldıktan
sonra, seçmen sayısı 9’dan az olan yerleşim birimlerinde (mahalle/köy) sandık kurullarının
oluşturulamayacağına,
b) Seçmen sayısı 9 ve daha az olan yerleşim birimlerindeki (mahalle/köy)
seçmenlerin, uygun görülen yerleşim yerlerindeki sandık alanlarındaki seçmen listelerine
dahil edilmesi işleminin Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce SEÇSİS üzerinden yapılarak,
bu yerleşim yerlerindeki seçmenlerin bu suretle oylarını kullanmalarının sağlanmasına,
2- Karar örneğinin;
a) Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce www.ysk.gov.tr adresinde ve Yüksek Seçim
Kurulu Kurumsal Portalı'nda yayımlanmasına,
b) İl ve ilçe seçim kurulu başkanlıklarına gönderilmesine, 04.04.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.
