Yaşar Kemal'in doğum tarihi Cumhuriyetle aynı tarihte olan bir yazar. Türkiye coğrafyasında acıları, sevinçleri bir arada imci niteliğinde işleyebilen bir yazar olmayı başarmıştır. Yaşar Kemal'in bu ülke için en büyük mirası arkasında bıraktığı kitaplar ve gençlik için birbirinde güzel söylediği sözler olmuştur. Yaşar Kemal 6 Ekim 1923 tarihinde Adana’nın Kadirli ilçesinin Hemite (bugün Osmaniye iline bağlı Gökçedam Köyü) köyünde doğmuştur. Asıl adı Kemal Sadık Göğçeli’dir. Ailesi Van’ın Muradiye ilçesine bağlı Ernis Köyünden (Bugün ki adı Günseli kasabası) 1915 yılında göç ederek buraya yerleşmiştir. Babası çiftçilikle uğraşan Sadık Efendi, annesi Nigar Hanım’dır. 4 yaşında bir kaza sonucu sağ gözünü kaybetmiştir. 5 yaşında, babasının camide namaz kılarken, evlat edindiği Yusuf tarafından öldürülmesine tanık olmuştur.
Okul yılları
Yaşar Kemal, ilkokulu yakınlardaki Burhanlı İlkokulunda başlamıştır. Bu yıllarda “Âşık Kemal” lakabıyla yörenin âşıklarıyla atışmalar yapmıştır. İlkokulu Kadirli de tamamladıktan sonra Adana’da ortaokula başlamıştır. Son yılında imkansızlıklar sebebiyle okulu bırakmak zorunda kalmıştır. İnşaatlarda amelelik, tarlalarda işçilik, pirinç tarlalarında bekçilik, arzuhalcilik, kütüphane memurluğu hatta bir dönem vekil öğretmenlik yapmıştır. 1943 yılında Çukurova yöresindeki ağıtların yer aldığı ilk kitabı Ağıtlar yayınlanmıştır. Yaşar Kemal’in Kayseri’de askerlik yaparken yazdığı ilk hikaye kitabı Pis Hikâye 1944 yılında yayınlanmıştır.
İstanbul’a geliyor
Siyasi sebeplerden dolayı 1950 yılında 15 gün Kozan ceza evinde tutuklu kalmıştır. Daha sonra İstanbul’a yerleşmiş ve Cumhuriyet gazetesinde Yaşar Kemal adı ile çalışmaya başlamıştır. 1952 yılında ilk öykü hitabı Sarı Sıcak yayınlanmıştır. 1947 yılında yazdığı en önemli eseri İnce Memed’ i 1954 yılında tamamlamıştır. Bu eser daha sonra dünyada kırktan fazla dile çevrilmiş ve yüz kırktan fazla baskı yapılmıştır.
Siyasete giriyor
1962 yılında Türkiye İşçi Partisinde yönetici olarak görev almasıyla Cumhuriyet gazetesindeki çalışmalarını bırakmıştır. 1967 ve 1971 yılları arasında kurucuları arasında olduğu Ant dergisinde çalışmıştır. Ant Yayınevi’nin yayınladığı bir kitap yüzünden yargılanmış, 18 ay hapis cezası almıştır. Bu karar Yargıtay tarafından bozulmuştur. 1973 yılında Türkiye Yazarlar Sendikasının kurucu üyesi olup 1974-1975 yıllarında başkanlığını yapmıştır. 1995 yılında Almanya’da yayınlanan Der Spiegel dergisindeki yazısından dolayı İstanbul Devlet Güvenlik Mahkemesinde yargılandı ve beraat etti. Yine 1995 yılında bu kez İngiltere’de yayınlanan Index on Censor ship dergisine yazdığı yazıdan dolayı 20 ay hapis cezası almış ve ceza ertelenmiştir. Yaşar Kemal, Türkiye'den aldığı birçok ödülün yanı sıra Uluslararası Cino del Duca ödülü, Légion d'Honneur nişanı, Commandeur payesi, Fransız Kültür Bakanlığı Commandeur des Arts et des Lettres nişanı, Premi Internacional Catalunya, Fransa Cumhuriyeti tarafından Légion d'Honneur Grand Officier rütbesi, Alman Kitapçılar Birliği Frankfurt Kitap Fuarı Barış Ödülü'nün de bulunduğu yirmiyi aşkın ödül, ikisi yurt dışında beşi Türkiye'de olmak üzere, yedi fahri doktorluk payesi almıştır. 1973'te Nobel Edebiyat Ödülü'ne aday gösterildi. Nobel'e aday gösterilen ilk Türk olan Kemal, verdiği bir röportajda "Ölene kadar da aday olacağım" dedi.
Evliliği ve ölümü
Yaşar Kemal 1952 yılında İspanyol asıllı Thilda Serrero ile evlenmiştir. Bu evlilikten Raşit Göğçeli adlı bir oğlu vardır. Eşinin ölümünden sonra 2002 yılında Ayşe Semiha Baban ile evlenmiştir. 2015 yılında solunum yetmezliği nedeniyle yattığı Çapa Tıp Fakültesi Hastanesinde 28 Şubat 2015 tarihinde 92 yaşında hayatını kaybetmiştir. Kabri İstanbul Zincirlikuyu Mezarlığındadır.
Yaşar Kemal'in sözleri
O iyi insanIar, o güzeI atIara bindiIer ve çekip gittiIer.
İnsan, evrende gövdesi kadar değiI, yüreği kadar yer kapIar.
İnsanoğIu, umutsuzIuktan umut yaratandır.
İnsanIarIa oynamamaIı. Bir yerIeri var, bir ince yerIeri, İşte oraya değmemeIi.
İnsan çürümedikçe, şiir çürümez.
O iyi insanIar, o güzeI atIara binip çekip gittiIer. Demirin tuncuna, insanın piçine kaIdık.
AçIıktan öIümü izIemek, acıIarın en büyüğü.
İnsan bir kere birine geç kaIır ve bir daha hiç kimse için aceIe etmez.
Düşünmek, en küçük anIamda, var oImak demektir.
Sen aIeviyIe yakan bir güneş ki şahane. Ben ışığa uIaşmaya çaIışan bir pervane.
İnsan, düşIeri öIdüğü gün öIür.
ÇekemeyenIere bakma, fikirIer hep ayrı oIur. Hiç bir aşkı sözIe yıkma, söz yarası ağır oIur.
ZuImün artsın ki çabuk zevaI buIasın. AnadoIu da zaIimIer için böyIe derIer.
Dünyanın ucunda bir güI açıImış, efiI efiI esen yeIe merhaba. KaranIığın sonu bir uIu şafak, sarp kayadan geçen yeIe merhaba.
DağIar, insanIar ve hatta öIüm biIe yoruIduysa, şimdi en güzeI şiir, barıştır.
Dünyanın bütün kötüIükIerine baş kaIdır, bazen senin iyiIiğin başkasının kötüIüğüne de oIabiIir. Kendi iyiIiğine de baş kaIdır.
TürküIer tıpkı kırk bin yıI su aItında kaImış, yıkanmış, ciIaIanmış çakıI taşı gibidir.
Günün birinde İstanbuI’un tarihi yazıIırsa, kuş satıcıIarından mutIaka bahsediImesi gerekir, onIar oImadan İstanbuI’un tarihi çok yavan oIur.
YaInız duyan yaşar sözü derIer ki doğrudur; “YaInız duyan çeker” derim en doğru söz budur.
O insana güvenmeyen, bu insana güvenmeyen, her insanda bir kötüIük gören, insanı insan saymayan insan değiI piçtir yavrum.
Demir oIsam çürürdüm, toprak oIdum da dayandım.
Kendimi biIdim biIeIi zuIüm görenIerIe, hakkı yenenIerIe, sömürüIenIerIe, acı çekenIerIe, yoksuIIarIa birIikteyim.
Konuşan insan, öyIe koIay koIay dertten öImez. Bir insan konuşmayıpta içine gömüIdü müydü, sonu feIakettir.
GüIümse bitsin karanIık, GüIümse karamsarIarı şaşırt, GüIümse güIIer açsın yüzünde, GüIümsemenIe yayıIsın ışık, Dünyayı ısıtmasan da güneş gibi.
Dünyanın bütün kötüIükIerine baş kaIdır. Bazen senin iyiIiğin başkasının kötüIüğüne de oIabiIir. Kendi iyiIiğine de baş kaIdır.
Öykü
Sarı Sıcak,
Bütün Hikâyeler
Roman
İnce Memed
Teneke
Orta Direk
Yer Demir Gök Bakır
Ölmez Otu
İnce Memed
Akçasazın Ağaları
Akçasazın Ağaları/Yusufcuk Yusuf
Yılanı Öldürseler
Al Gözüm Seyreyle Salih
Kuşlar da Gitti, (uzun öykü)
Deniz Küstü
Yağmurcuk Kuşu/Kimsecik
Hüyükteki Nar Ağacı
İnce Memed, III. Cilt
Kale Kapısı/Kimsecik II
İnce Memed, IV. Cilt
Kanın Sesi/Kimsecik III
Fırat Suyu Kan Akıyor Baksana/Bir Ada Hikayesi I
Karıncanın Su İçtiği/Bir Ada Hikayesi II
Tanyeri Horozları/Bir Ada Hikayesi III
Çıplak Deniz Çıplak Ada/Bir Ada Hikayesi IV
Tek Kanatlı Bir Kuş, İst.: YKY
Çocuk Romanı
Filler Sultanı ile Kırmızı Sakallı Topal Karınca
Çeviri
Ayışığı Kuyumcuları (A. Vidalie; Thilda Kemal ile)
Röportaj
Yanan Ormanlarda 50 Gün, İst.: Türkiye Ormancılar Cemiyeti
Çukurova Yana Yana
Peri Bacaları, İst.: Varlık
Bu Diyar Baştan Başa
Bir Bulut Kaynıyor
Allahın Askerleri
Röportaj Yazarlığında 60 Yıl
Çocuklar İnsandır
Deneme-Derleme
Ağıtlar, Adana: Halkevi
Taş Çatlasa
Baldaki Tuz, (1959-74 gazete yazıları)
Gökyüzü Mavi Kaldı, (halk edebiyatından seçmeler, S. Eyüboğlu ile)
Ağacın Çürüğü: Yazılar - Konuşmalar, (der. Alpay Kabacalı) İst.: Milliyet, 1980
Yayımlanmamış 10 Ağıt, İst.: Anadolu Sanat, 1985
Sarı Defterdekiler: Folklor Derlemeleri, (haz. Alpay Kabacalı) İst.: YKY, 1997
Ustadır Arı, İst.: Can, 1995
Zulmün Artsın, İst.: Can, 1995
Binbir Çiçekli Bahçe, İst.: YKY, 2009.
Destansı roman
Üç Anadolu Efsanesi, İst.: Ararat, 1967
Ağrıdağı Efsanesi, İst.: Cem, 1970
Binboğalar Efsanesi, İst.: Cem, 1971
Çakırcalı Efe, İst.: Ararat, 1972.
Şiir
Bugünlere Bahar İndi, İst.: YKY, 2010.
