Türkiye ve Yunanistan arasında 30 Ocak 1923 yılında imzalanan anlaşmayla yapılan Nüfus Mübadelesi 100'üncü yılında Büyükçekmece'de anıldı. Etkinliğe Büyükçekmece Belediye Başkanı Dr. Hasan Akgün, Tepecik Trakya Rumeli Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Olcay Özcan, Büyük Mübadele Derneği Başkanı Sabit Semiz, Selanik Monastrakia Kültür Derneği Başkanı Melpo Kalomori, Neo Playa Kültür Derneği Başkan Yardımcısı Theodoros Chatzipavlos, Halkidona Belediye Meclis Üyesi Apostolos Ster, Türkiye'den ve Yunanistan'dan birçok davetli katıldı.
O anlar canlandırıldı
Büyükçekmece Belediyesi, Büyük Mübadele Derneği ve Tepecik Trakya Rumeli Derneği işbirliğiyle gerçekleşen etkinlik saygı duruşunun ardından İstiklal Marşı'nın okunmasıyla başladı. Programda yapılan konuşmaların ardından hayatını kaybeden mübadiller için dua okundu. Bir buçuk milyona yakın insan yer değiştirirken, göç yollarında yaşamını yitirenlerin anısına denize kırmızı karanfiller bırakıldı. Yunanistan'dan gelen mübadillerin Mimarsinan İskelesine ilk ayak bastıkları anlar canlandırılarak duygu dolu anlar yaşandı. Gemiden inen mübadillere kırmızı karanfil takdim eden Başkan Akgün, daha sonra hatıra fotoğrafı çektirdi. Programda konuşan Büyükçekmece Belediye Başkanı Dr. Hasan Akgün, "Lozan Antlaşmasıyla beraber iki ülke arasında nüfus mübadelesi yapıldı. Türkiye'den 1 buçuk milyon civarında Rum Ortodoks Yunanistan'a, Yunanistan'da yaşayan 500 bin Müslüman Türk, Türkiye'ye zorunlu olarak göç ediyor. Bugün göçün 100'üncü yılını yaşıyoruz. Cumhuriyetimizin 100'üncü yılını kutladığımız gibi yaşanan mübadelenin de 100'üncü yılını anıyoruz" dedi.
Büyük bir dram
Yunanistanlı yöneticilerin son dönemde yaptıkları kışkırtıcı açıklamaları hatırlatan Hasan Akgün, "Yunanistan Genel Kurmay Başkanının Türkiye'ye savaş çığırtkanlığı yaptığını gördük. 100 yıl önce bu dram yaşanmış. Tekrar Yunanistan ile Türkiye arasında Lozan Antlaşmasına aykırı hareketlerin Yunanistan tarafından yapılmasını asla tasvip etmediğimizi burada kendilerine anlattık. Her ne hikmetse 100 yıl sonra tekrar Yunanistan, düşmanlığı arttırıcı tavırlar sergilemeye devam ediyor. Daha bu sabah Genel Kurmay Başkanının yaptığı savaş çığırtkanlığını asla kabul etmiyoruz. Zamanı gelince eğer bir tokat isterlerse Türkiye Cumhuriyeti devleti ve Türk halkı Yunan siyasilerine cevap verecektir. Daha önce Uşak yakınında nasıl esir aldıysak yine alırız. Bizim için hiç fark etmez akıllarını başlarına toplasınlar. Yunan devleti Lozan Antlaşmasına sadık kalsın, başına gelecekleri tarihten hatırlasınlar" şeklinde konuştu. Türkiye'den geri dönen mübadilleri anlatan Hasan Akgün, "Doğduğu yerleri unutmamışlar. Yunanistan'da yerleştikleri yerlere Türkiye'de yaşadıkları şehirlerin isimlerini vermişler" ifadelerini kullandı.
Etkinlikler iki gün sürdü
Büyükçekmece de, mübadelinin 100. yıl anma etkinlikleri kapsamında ilk gün "Asırlık Hüzün Hikayeleri" konulu sergi ve söyleşi gerçekleştirildi. Tarihçi Tazar Sacide Bolcan moderatörlüğünde gerçekleşen söyleşinin konuşmacıları Prof. Dr. Kemal Arı, Prof. Dr. Evangelia Balta, Dr. Neval Konuk Halaçoğlu ve Dr. Georgios Tsotsos oldu. Faruk Yılmaz ile Rumeli Balkan Ezgileri Konseri'nde zaman zaman duygulu anlar yaşandı. Anma etkinliklerinin son gününde ise "Kaliktraya Limanı: Anavatana Atılan İlk Adım" konulu belgesel gösterimi yapıldı. Etkinliklerinin kapanış bölümünde İBB Kent Orkestrası'nın Mübadelenin 100. Yılı Özel Programı büyük ilgi gördü.
BARIŞ KIŞ
