Kahramanmaraş merkezli büyük depremler birçok ilimizde etkili oldu. 50 bine yakın vatandaşın öldüğü depremde, özellikle 1999 Gölcük depremi öncesi yapılan binalar yıkıldı. Uzmanlar Kahramanmaraş merkezli depremden sonra olası İstanbul depremiyle ilgili uyarılarda bulundu. İstanbul Büyükşehir Belediyesi de 39 ilçeyle ilgili rapor hazırlayıp ivedilikle yıkımı yapılması gereken binaları tek tek açıkladı. İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, her vatandaşın “İstanbul Yenileniyor” adıyla oluşturulan web adresi üzerinden başvuru yapabileceklerini açıkladı.
1 buçuk milyon kişi başvurdu ama!
İmamoğlu’nun açıklamalarının ardından hem KİPTAŞ hem de www.istanbulyenileniyor.com sitesine binlerce vatandaş bireysel başvuru yaptı. Üç haftalık sürede başvuru sayısının 1,5 milyona ulaştığı öğrenildi. KİPTAŞ, iki ayrı web adresinden yapılan başvuruları sıralamaya koydu. Ardından başvuru yapan vatandaşlarla “Bina içerisinde üçte iki çoğunluk sağladınız mı?” şeklinde görüşme gerçekleştirdi. Bu görüşmeden sonra binanın imar durumu incelendi. Eğer imar durumu kat arttırmaya müsaitse bina sakinlerinden herhangi para alınmadan dönüşümün gerçekleşeceği ifade edildi. Arsa büyüklüğü bin metrekarenin altında kaldığı durumlarda ise yapılara imar artışının verilemeyeceği vurgulandı.
Vatandaş dönüşümden vazgeçti
Arsaları bin metrekare altında olan vatandaşlar dairelerinin büyüklüğüne göre belirlenen metrekare fiyatlarını kentsel dönüşümden faydalanabilecek. İBB tarafından dönüşümü yapılacak binaların metrekare fiyatları ise 14-15 bin lira civarına ulaştı. Yüz metrekarelik bir dairenin dönüşümü böylece 1 milyon 400 bin lirayı buldu. İBB yetkilileri, inşaat maliyetlerin çok yüksek olması nedeniyle başvuru yapan üç kişiden ikisinin geri adım attığını söyledi. Hem kredilerin yüksek olması hem de İstanbul’daki fahiş kira fiyatları yüzünden vatandaşlar dönüşümden vazgeçti.
Kimse evini dönüştüremez
Kadıköy Feneryolu'nda 50 yıllık binanın yöneticisi Ali İhsan Tuncer, oturdukları binayla ilgili KİPTAŞ'a yaptıkları müracaatla ilgili Damga'ya açıklamalarda bulundu. Tunçer, “Deprem öncesi binanın yenilenmesi için kimse yanaşmıyordu. Büyük deprem olunca bina sakinlerinin tamamı imza verdiler. İBB'nin sitesine müracat ettik. Ancak arsamızın büyüklütğ bin metrekarenin altında kaldığı için imar artışı verilmiyor. Dolayısıyla kendi paramızla evimizi dönüştürmemiz gerekiyor. Bize ilk etapta söylenilen rakamlar ise çok yüksek. Metrekare fiyatları 15 bin lira civarında. Bunu apartmandaki sakinlere söyledim. Daha dün imza verenlerin hiç biri toplantıya dahi gelmedi. Kimsede para yok. Hadi para olsa da kiraya çıkacak ev yok. Dolayısıyla kira ve dönüşüme ödenecek para 2 milyonu geçiyor. Devletin düşük faizli kredi vermesi gerekiyor” diye konuştu.
Kiralık ev yok
Küçükçekmece'de emlakçılık yapan Yurdaer Yursever de, İstanbul'daki kiralık ev piyasasıyla ilgili olarak şunları söyledi, “Deprem sonrası çok sayıda depremzede İstanbul'a geldi. Bir de buna Kentsel dönüşümle ilgili çalışmalar abaşlayınca kiralık ev bulmak neredeyse imkansız hale geldi. Çoğunluk yeni daire tercih ediyor. Talep çok olduğ için ev sahipleri yüksek fiyat talep ediyor. Önceden aynı mahallede aynı ölçülerdeki ev kiraları aynıydı. Şimdi aynı apartmanda bir daire 5 binken başka bir daire 10 bine kiraya veriliyor. İstanbul'un her yerinde durum aynı. Binalarını yenilemek isteyen çok sayıda vatandaş kiralık ev bulamadıkları için bundan vazgeçiyor.”
Ercan Öztürk
