İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) bağlı kuruluşlarından İSKİ Genel Müdürlüğü’nün 2021 yılı bütçesi ile yatırım ve performans programlarını içeren rapor, İBB Meclisi’nde görüşülerek onaylandı.
Raporu meclise sunan İSKİ Genel Müdürü Raif Mermutlu, 6,5 milyon abonesi bulunan İSKİ’nin, İstanbul’a günlük ortalama 3 milyon metreküp kaliteli su verdiğini, mevcut günlük 4,5 milyon metreküp kapasiteli 21 içme suyu arıtma tesisi ve 5,8 milyon metreküp kapasiteli 88 atıksu arıtma tesisi ile hizmet verdiklerini söyledi.
BÜTÇENİN YARISI YATIRIMLARA
2021 yılında 7 milyar 959 milyon 457 bin liralık gider bütçesi, 7 milyar 354 milyon 500 bin liralık gelir bütçesi öngördüklerini belirten Mermutlu, bütçenin yüzde 49’unu yatırımlara, yüzde 32’sini mal ve hizmet alımına, yüzde 13’ünü personel giderlerine, yüzde 6’sını da cari ve diğer giderlere ayırdıklarını kaydetti.
2021-2025 Stratejik Plan ve 2021 Performans Programı’nda 7 stratejik amaç, 28 stratejik hedef, 97 adet performans göstergesi ile 128 yatırımın yer aldığına dikkat çeken Mermutlu, “Gelecek yıl suya zam yapmadan öngördüğümüz bütün yatırımları gerçekleştirdiğimiz taktirde 1 milyar 851 milyon liralık bütçe açığımız oluşuyor. 2021 yılına yüzde 25’lik zamla girersek açığımızı 604 milyon liraya düşüreceğiz. Yüzde 25 zam ve suda aylık enflasyon oranında artış gerçekleşirse bütün yatırımlarımızı yapıp 128 milyon lira da artıya geçmiş olacağız” dedi.
KAYIP – KAÇAK SULAR AZALACAK
Son 12 yılın en düşük yağış değerlerine rağmen İstanbul’un su sıkıntısının bulunmadığına dikkat çeken Mermutlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Şu anda barajlarımız yüzde 28 oranında doludur. Şehre verdiğimiz suyun sürekli artmasının yanı sıra çarpık kentleşme sonucu yağan yağmurların barajlara ulaşmaması da barajlarda tutulan su azlığının sebepleri arasındadır. Yüzde 22 olan kayıp kaçak oranlarımızı yüzde 15’e çekmek için şehrin iki yakasında basınç ayarlamasıyla ilgili iki müdürlük kurduk ve iyi bir netice alacağımıza inanıyorum.”
DEVASA ÇEVRE YATIRIMLARI BİTİRİLİYOR
Raif Mermutlu; yapımına devam edilen Ataköy İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi 2. Kademe inşaatının tamamlandığını, Tuzla İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi 3. Kademe inşaatının yıl başında bitirileceğini, inşaatı yüzde 60 seviyesinde olan Baltalimanı Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi’ni 2021 yılı sonunda, Tarihi Yarımada’daki su baskınların son verecek olan Ayvalıdere Yağmursuyu Tüneli’nin ise gelecek yılın mart ayında tamamlanacağını açıkladı.
Ambarlı ve Ataköy atıksu tünellerinin 2022 yılında hizmete alınacağını ifade eden Mermutlu, Üsküdar’daki su baskınlarını bitirecek Bülbüldere Yağmursuyu Tüneli, Çavuşdere Yağmursuyu Tüneli ve İstavroz Deresi Tüneli’nin ise Haziran 2021’de tamamlanacağını dile getirdi.
Silivri, Büyükçekmece, Beylikdüzü, Esenyurt, Avcılar, Bakırköy, Zeytinburnu, Fatih, Sarıyer, Şile, Beykoz, Tuzla, Pendik, Kartal, Ümraniye, Üsküdar ilçelerinde atıksu toplama hatları ile yağmursuyu kanalı inşa etme ve yenileme çalışmalarının da devam ettiğini kaydeden Mermutlu, bütün bu yatırımların 780 milyon liraya mal olacağını belirtti.
İSKİ Genel Müdürü; Şile İçme Suyu Arıtma Tesisi, Ömerli (Emirli) İçmesuyu Arıtma Tesisi, Terkos - İkitelli İsale Hattı İnşaatı ile Terkos ve Taşoluk İçmesuyu Arıtma Tesislerinin 2021 yılında, Kağıthane – Bahçelievler İçmesuyu Tüneli’nin 2023 yılı başında hizmete açılacağını kaydetti.
AYAMAMA, KURBAĞALIDERE VE HARAMİDERE DÖNÜŞÜYOR
Toplam uzunluğu 42 km olan Ayamama Deresi’nde yılladır her şiddetli yağışta su baskınları yaşanması nedeniyle başlatılan çalışmada, bugüne kadar 15 bin 800 metrelik ıslahın tamamlandığını, 2 bin 500 metrelik kısımda ıslah çalışmaları ile atıksu kolektörü imalatlarının devam ettiğini dile getiren Mermutlu, çalışmanın Mart 2021’e kadar bitirilmesinin hedeflendiğini söyledi.
Kurbağalıdere Göztepe Köprüsü E-5 Geçişi Islahı ile Atıksu ve Yağmursuyu Kanal İnşaatları ile İstanbul'un en önemli ilçelerinden Kadıköy’deki sel baskınlarını ve denize atıksu girişini önleyeceklerini kaydeden Mermutlu, bu yatırımın yıl sonunda tamamlanacağını ifade etti.
Mermutlu, “Esenyurt, Avcılar ve Beylikdüzü İlçelerinden geçen ve uzunluğu 23 km’yi bulan Haramidere havzasında kalan 3,5 km’lik dere ıslah çalışmalarına Temmuz 2020’de başladık. Çalışma kapsamında 20 metrekarelik dere kesitini 72 metrekareye çıkaracağız. Ayrıca derenin her iki tarafına 7 km uzunluğunda atıksu kolektörü inşa edilecek. Bugüne kadar kolektör çalışmasının 500 metrelik kısmı tamamlandı. Projenin 1.etabının yani su baskınlarının daha çok yaşandığı bölgedeki çalışmaların 2020 yılı sonuna kadar tamamlanması hedefleniyor. Çalışmaların ikinci etabının ise 2021 Nisan ayında tamamlanması planlanıyor” diye konuştu.
İBB’DEN MELEN HAVZASINA 300 MİLYON LİRALIK YATIRIM
İstanbul’un su temin ettiği Melen havzasından gelen atıksuların, kuşaklama kollektörleri ile toplanması, arıtma tesisinde arıtılması ve çevreye zararsız hale getirildikten sonra deşarj tüneli ile uzaklaştırılması için önemli yatırımlar yapıldığını aktaran Mermutlu, “Bu bölgede 84 bin 300 metre uzunluğunda kolektör ve tünel ile 1 adet ileri biyolojik atıksu arıtma tesisi yapılacak. Toplam maliyeti 160 milyon liradır. Planlanan işlerle birlikte toplam maliyet 300 milyon lirayı buluyor. Ayrıca, yapımı süren Melen Barajı’nın maliyetini de İSKİ olarak biz karşılayacağız” dedi.
YAŞAM VADİLERİ HAYAT BULUYOR
İSKİ Genel Müdürü Raif Mermutlu’nun konuşmasında yer verdiği diğer önemli yatırım ve hizmetler ise şöyle:
Beylikdüzü’ndeki Kavaklıdere Yaşam Vadisi kapsamında dere ıslahının devam ettiğini ve Ağustos 2021’de tamamlanacak çalışmayla derenin 4 bin 590 metrelik kısmı yaşam vadisi haline getirilecek. Tuzla Hacet Dere’nin yaşam vadisi haline getirilmesi için, 1.800 metrelik kısımda çalışmalar devam ediyor. Projenin 1.000 metrelik kısmı tamamlandı. 2021 yılı Nisan ayına kadar tüm alan Yaşam Vadisi haline getirilmiş olacak. Çekmeköy’deki Köyiçi (Serin) Deresi’nin yaşam vadisi haline getirilmesi projesi kapsamında dere ıslahının 435 metrelik kısmı tamamlandı. Çalışmanın Mart 2021’de bitirilecek ve gelecek yılın sonunda tüm alan yaşam vadisine dönüştürülecek.
PANDEMİ DÖNEMİNDE ÖNEMLİ YATIRIMLAR BİTİRİLDİ
Mart ayında bütün dünyayı etkisi altına alan Koronavirüs salgını nedeniyle İstanbul’da yaya ve araç trafiğinin azalmasını fırsata çevirmek amacıyla kangren haline gelmiş altyapı yatırımlarına başlandı. Bu kapsamda 38 atıksu ve yağmursuyu, 8 içmesuyu hattı olmak üzere toplam 46 kritik noktaya müdahale edildi. Bu bölgelerdeki yılların problemlerini çözüldü. Başlatılan 8 içmesuyu çalışmasının tamamı ile 38 atıksu çalışmasının 33’ü tamamlandı.
Son 1.5 yılda aralarında 3. Ahmet Çeşmesi ve Kazlıçeşme gibi simge eserlerin de olduğu İstanbul'un 79 farklı tarihi çeşmesinin suyunun akıtılması sağlandı. 40 tarihi çeşmenin restorasyonu için ihale yapıldı ve 41tarihi çeşme için de proje çalışması yapılıyor. Mermutlu, İstanbul’un tarihi su kemelerinden Bozdoğan - Eğrikemer ve Uzunkemer’de de restorasyon çalışmaları devam ediyor.
Yapımı süren Esenler Şube Müdürlüğü inşaatını ay sonunda, Çatalca Şube Müdürlüğü inşaatının 2021 yılı sonunda hizmete alınacak. İstanbul’un 2053 yılına kadar ihtiyaç duyacağı gerekli su, atıksu ve yağmur suyu hizmetlerinin bugünden planlanması ve bunlar için gerekli tüm teknik ve ekonomik tedbirlerinin hazırlanabilmesi için İstanbul Su ve Atıksu Master Planı çalışmaları sürdürülüyor.
İBB Meclisi toplantısında; CHP Grubu adına Meclis Üyesi Ülkü Sakalar, AK Parti adına Meclis Üyesi Sedat Demirtaş, İYİ Parti adına meclis üyesi Akın Gürkan, MHP Grubu adına ise Silivri Belediye Başkanı Volkan Yılmaz söz alarak görüşlerini açıkladı. Daha sonra oylamaya sunulan İSKİ Genel Müdürlüğü 2021 yılı bütçesi ile yatırım ve performans programı 214 kabul oyuyla kabul edildi.
2021 yılı su fiyatı tarifesi ise gelecek yıl yapılacak ISKI Genel Kurulu'nda değerlendirilecek.