Trendyol GO kuryeleri, şirket yetkilileri tarafından açıklanan sefalet zammına tepki göstererek kontak kapattı. Şirket yetkililerin yüzde 40 zam yapacaklarını söylediğini anlatan kuryeler ellerine geçecek paranın bu oranda olmayacağını söylüyor. Geçtiğimiz yıl paket başına 14 lira ücret alan Trendyol Go kuryelerinin, patronun zam teklifiyle birlikte paket başına alacakları ücret 18 liraya çıkacak.Bu zammı kabul etmeyen Trendyol Go kuryeleri dün Trendyol Alibeyköy ofisinde başlattıkları eylemi Trendyol'un Maslak'ta bulunan genel merkezi önüne taşıdı. Motorlarla konvoy yaparak Maslak'taki genel merkez önüne gelen kuryelere Trendyol'un Kozyatağı ve Beylikdüzü başta olmak üzere diğer ofislerinde çalışan kuryeler de katıldı.
İşçiler hak arayışı içinde
Çalışma ve yaşam koşullarının gün geçtikçe daha da zorlaştığını anlatan işçiler, günlük 30 paket atsalar dahi ellerine asgari ücret kadar para geçmediğini söylüyor. Diğer kurye firmalarında paket başı 30 liranın üzerinde ücret alındığından bahseden işçiler, kendi ücretlerinin de 30 liranın üzerine çekilmesini talep ediyor. Alevli saat uygulamasından bahseden Trendyol Go kuryeleri bu uygulamanın da düzenlenmesini istiyor. Alevli saatler olarak belirtilen hafta içi 17.00 ile 22.00 hafta sonu 15.00 ile 22.00 arasında mola vermelerinin yasak olduğunu anlatan işçiler bu saatler arasında tuvalet ihtiyaçlarını dahi gideremediklerini anlatıyor. Trendyol Genel Merkezi önünde bekleyişini sürdüren kuryeler, talepleri kabul edilene kadar Maslak'taki genel merkez önünden ayrılmayacaklarını söyledi.
Alanlara çıkacağız
Trendyol GO kuryeleri, şirket yetkilileri tarafından açıklanan sefalet zammına tepki göstererek İzmir’de de kontak kapattı. Koşullarının iyileştirilmesini ve paket başı aldıkları ücretlerin artırılmasını isteyen Trendyol Go kuryeleri İzmir’deki tüm bölgelerden kortej olarak yola çıkarak Bornova’daki merkez ofise geldi. Yaklaşık 350 kurye eylem yaparken, burada yetkiliyle görüşerek taleplerini iletti. Yetkiliye taleplerinin karşılanması için pazartesi gününe kadar süre veren kuryeler, talepleri karşılanmazsa pazartesi günü daha güçlü bir şekilde alana çıkacaklarını söyledi.
Canımızı ortaya koyuyoruz
Buca bölgesinde çalışan bir kurye, “Biz kazançlarımızın daha çok olması ve canımız tehlikede olduğu için eylem yaptık. Çünkü bonus meselesi var ve birçok arkadaşımız bu yüzden kaza geçirdi, çalışamıyor. Bir güvencemiz yok. İstanbul ile hemen hemen aynı haklara sahip olmak istiyoruz. Kazandıran saatleri 24 saate çıkarıldı, eskisi gibi 18 saate düşürülsün istiyoruz. 30 pakete en az 1300 lira kazanılmasını istiyoruz. Para kazanmak istiyoruz çünkü canımızı ortaya koyuyoruz. Bunların bir an önce düzeltilmeli. Taleplerimiz iletildi çözülmesini bekliyoruz” dedi.
Buca’dan bir başka kurye, “İstanbul başlattı biz de devamını getirmek istiyoruz. Her gün canımızı ortaya koyuyoruz ve çok az kazanıyoruz. Biz de emek veriyoruz, şirket yüzde 400 büyüyor ama biz küçülüyoruz. Hayatıma giren her şeyin fiyatı artıyor ama iş gücümün fiyatı artmıyor. Bunu istemiyoruz. Şu an görüşmeler sürüyor” diye konuştu.
Sürekli hızlanmak zorundayız
Bir başka kurye de “Kademe kademe bonusların kalkmasını istiyoruz. Çünkü bonusları kovalamak için o paraları kazanmak için sürekli çalışmak zorundayız. 15 saat çalışıyoruz. Bir tane paket kalıyor 200-300 lira para oynuyor. Onu kazanmaya çalışıyoruz. Sürekli hızlı kullanmaya çalışıyoruz. Organlarını kaybeden var, ayağından sorunlar yaşayan var. Bir sürü iş kazası yaşayan var. Biz tek tipe dönmek istiyoruz. Bu bonusların kalkmasını istiyoruz. Derdimiz o. Saatlerden yana sorun yaşıyoruz” diye ekledi.
Koşullar kötüleşti
Bir yıldır aktif olarak çalıştığını anlatan bir başka kurye ise koşullarının geçen yaza göre daha kötü olduğunu söyledi. Kurye, “Önce zammı geri aldılar sonra bize 2023'ün ilk ayında bize ısıtıp sundular. Bizim kazandığımız zamdan bile yüzde 25 aşağıda. Şu an biz sadece yakıt, Bağ-Kur, motorun sigortası parası, kendi yemeğimiz ve ihtiyaçlara verdikten sonra bize çok az para kalıyor. Bizler 8 saat çalışıp evlerine giden insanlar değiliz maalesef, 10-13 saat çalışıyoruz. Bazen 16 saat çalıştığımız oldu. Haklarımızın daha iyi olacağını düşünüyoruz” dedi. “Akşam 40 paket attıysa onun parasını alıp gitmek istiyoruz. 40 atınca 45’te bonus var deyip onu almaya çalışıyoruz. Bonus paket sayılarını yükseltiyorlar. Biz bunu istemiyoruz. Biz hakkımızı istiyoruz, eşitlik istiyoruz kısacası” diyen başka bir kurye ise bonus meselesinin çözülmesini istedi.
Ölüm riskimiz var
Bir başka kurye, “Ölüm riskimiz var. Bonusa yetişmemiz de kazalara neden oluyor. Evimize ekmek parası götürmek için. Biz yavaş gidersek sistem bizi beslemiyor. İşverenler bazı müşteri temsilcilerin bazıları da oturduğu yerden ahkam kesmesi bizi üzüyor. Bazen muhatap bulamıyoruz. Artık isteklerimizi çözemiyoruz. Evli olanlar, çoluğu çocuğu olan, kız arkadaşı olan var, vakit ayıramıyoruz. Ben gün içinde annemi arayamıyorum. Bir sigara içemiyorum. Paket geldi hazırsa götürmek zorundayız. Tamam teslim edelim ama o süre kısıtlaması ve ayrıca birbirimizle yarışıyoruz. Sosyal hayatımız bitmiş durumda” dedi.
Çok kazanmıyoruz
“Çok kazanıyorlar diyorlar; bizim ülke genelinde 45 saat ya çalışma süresi; biz 65 saat çalışıyoruz” diyerek bu algının yanlış olduğunu söyleyen diğer bir kurye ise, “Nasıl hakkımızı istemeyelim? Uzun saatler kazancın içinde benzini var, Bağ-Kur var, ki Bağ-Kur 3300 oldu, hepimiz ayrı evlerde kalıyoruz, ev kiralarımız arttı. Birçok masrafımız var. Bu çok yanlış bilgi. Kimseyle iletişim kuramıyoruz. Ailemi göremiyorum” diye konuştu.
Asgari ücrete talim bir hayat
“Esnaf kurye olduğumuz için Bağ-Kur, muhasebeci ücreti, motor vergisi gibi sabit ödemeler yapıyoruz. Bir kuruş kazanmasak bile 3 bin 500 liraya yakın Bağ-Kur ödüyoruz ve diğerlerini de ödememiz gerekiyor. Motor vergisi, gelir vergisi bunlar yüzde 300 oranında arttı bize sunulan zam yüzde 30 oranında. Tredyol bizi uzun saatler çalıştırıp ondan sonra kayda değer ücret kazanabilmemizi sağlıyor. 8-10 saat çalışıp evimize gittiğimizde asgari ücretin bile altında kazanmış oluyoruz çünkü kampanya sistemi hem kuryeyi daha hızlı ve fazla çalışmaya zorluyor hem de düşük paket attığımızda kampanyaları kaçırdığımız için gelirimiz düşüyor. 18-24 paket atan bir kurye asgari ücretin altında kazanıyor. 60-70 paket atarsak ancak para kazanabiliyoruz, bu da her gün mümkün olmuyor” diyerek yaşadıklarını anlatan kurye, çalışma koşullarının düzeltilmesini talep etti.
ANIL BODUÇ