AA - Türkmenistan’ın başkenti Aşkabat’taki Ertuğrul Gazi Camisi'ne gelen yüzlerce Müslüman, camide yer kalmayınca bahçesini doldurdu.
Camilerin bulunduğu cadde ve sokaklar trafiğe kapatılırken, ibadethaneler etrafında güvenlik önlemleri alındı.
Bayram hutbesinde Müslümanların görev ve sorumlulukları ile kurban kesiminde önem verilmesi gereken hususlar anlatıldı ve bayram namazı kılındı.
Namazın ardından ülkenin kalkınması, refah, huzur, dünyada barış ve istikrarın yerleşmesi için dua edildi.
Türkmenistan Devlet Başkanı Serdar Berdimuhamedov, Kurban Bayramı dolayısıyla yayımladığı kutlama mesajında, ülke halkının bayramını kutladı.
Ülkede Kurban Bayramı dolayısıyla 28-30 Haziran tatil ilan edildi.
Azerbaycan
Başkent Bakü'de camileri dolduran halk, bayram namazında saf tuttu. Bakü'nün Türk Şehitliği Camisi de bayram namazını kılmak için gelenlerle doldu.
Namaz sonrasında ülkenin ve İslam aleminin huzur ve refahı için dualar edildi.
Bayramlaşan Bakülüler, kurbanlarını kesmek için hayvan pazarları ve kesimhanelere yöneldi.
Özbekistan
Başkent Taşkent’te camiler sabahın erken saatlerinden itibaren bayram namazını kılmak isteyen vatandaşlarla doldu. Müslümanlar, camilerde yer kalmayınca cami bahçelerini ve sokakları doldurdu. Camilerin bulunduğu cadde ve sokaklar trafiğe kapatıldı.
"Osman Mushafı" olarak bilinen, üzerine Hazreti Osman'ın kanının aktığı ceylan derisine yazılan Kur'an-ı Kerim'in muhafaza edildiği, Taşkent'teki Hazreti İmam Külliyesi'nde de bayram namazı kılındı. Namazın ardından ülkenin kalkınması, refah, huzur, tüm dünyada barış ve istikrar için dua edildi.
Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev de Kurban Bayramı dolayısıyla mesaj yayınlayarak, vatandaşların bayramını tebrik etti.
Dini bayramlarda "Fatiha okuma" ve "gelin görme" ziyaretleri yapılıyor
Özbeklerde dini bayramlarda "Fatiha suresi" okuma ve "gelin görme" adetleri yaşatılıyor. Buna göre, bayram öncesi cenazesi olan ailelere taziye, evlendikten sonra ilk bayramını kutlayan çiftlere de "gelin görme" ziyaretleri yapılıyor.
"Gelin görme" adetine göre yeni gelin olan kızlar, bayram günlerinde ziyaretçiler için sofra kuruyor. Sofrayı kendi elleriyle hazırladıkları yemek ve tatlılarla donatan Özbek gelinler, eve gelenleri başlarının üzerine attıkları beyaz yazma ile karşılıyor.
Özbek gelinler, gelen misafirleri başlarının üzerindeki beyaz yazmanın iki ucundan tutarak yüzlerini gösterecek şekilde yukarı kaldırıyor ve eğilerek üç kez selamlıyor. Gelen misafirler de geline "Çok yaşa", "Mutluluğun daim olsun", "Allah bir yastıkta kocatsın" gibi dileklerde bulunuyor.
Özbeklerde dini bayramlarda ayrıca "Fatiha suresi" okuma adeti de öne çıkıyor. Buna göre Özbek aileler, yakınlarından birinin vefatından sonraki ilk Ramazan ve Kurban bayramlarında evlerinde sofra kuruyor.
Cenaze evini bayramda bir kez daha ziyaret edenler, sofraya oturup ev sahibine taziyelerini bildiriyor ve hayatını kaybeden kişinin ruhuna Fatiha okuyor. Ev sahibi de gelen ziyaretçilere Özbek pilavı ikram ediyor.
Almanya
Sabahın erken saatlerinden itibaren Berlin'deki Şehitlik Camisi ile Köln Merkez Camisi'ni dolduran Müslümanlar, Kurban Bayramı namazını kıldı.
Berlin Şehitlik Camisi'nde kılınan namazın ardından Türkiye'nin Berlin Büyükelçisi Ahmet Başar Şen ve Berlin Başkonsolosu Rıfkı Olgun Yücekök cemaatle bayramlaştı.
Almanya'daki Türkler başta olmak üzere tüm İslam aleminin bayramını tebrik eden Büyükelçi Şen, bayramı huzur içerisinde geleneklere uygun olarak yaşamanın güzel bir duygu olduğunu söyledi.
Köln DİTİB Dini Danışma Kurulu Başkanı Ahmet Sinan Kara ise verdiği vaazda, "Bayramlar gönül alma, kırgınlıkları onararak kardeşliğimizi diri tutma günleridir. Bizler, bayram vesilesiyle unuttuğumuz bazı değerleri tekrar hatırlar akrabalık, komşuluk ve kardeşlik duygularımızı geliştiririz." ifadesini kullandı.
Kara, özellikle Türkiye ve Suriye'de depremden etkilenen bölgelerdeki ihtiyaç sahipleri için de özel bir kurban bağış kampanyası başlatıldığını hatırlatarak, kampanyaya destek verenlere teşekkür etti.
Başbakan Scholz de Twitter'dan bayram mesajı paylaştı
Almanya Başbakanı Olaf Scholz ve İçişleri Bakanı Nancy Faeser de Twitter'dan Müslümanların Kurban Bayramı'nı tebrik etti.
Olaf Scholz, Almanca, Türkçe ve Arapça yaptığı paylaşımda, "Tüm Müslümanlara mübarek ve huzurlu bir Kurban Bayramı diliyorum. Salgından bu yana ilk kez Mekke'de hac görevini yerine getirmenin normal şekilde mümkün olması, birçok kişi için özel bir mutluluk kaynağıdır. Hayırlı Bayramlar." sözlerine yer verdi.
İçişleri Bakanı Faeser ise "Almanya'daki pek çok Müslüman bugün aileleriyle birlikte en önemli İslami bayramı kutlamak için bir araya geliyor. Bayramınız mübarek olsun." paylaşımında bulundu.
Japonya
Japonya'da Müslümanlar, Kurban Bayramı için başkentteki Tokyo Camisi'ni doldurdu.
Cemaat, hem cami içinde hem de avluda saf tuttu, kadınlara yönelik ayrı bölüm oluşturuldu.
Bayram namazı, Tokyo Camisi İmam Hatibi Kurra Hafız Muhammet Rıfat Çınar tarafından kıldırıldı.
Çınar, hutbesinde, Kurban Bayramı'nın, Müslüman milletler arasında oluşturduğu kardeşliğe vurgu yaptı.
Kurban Bayramı, Batı Balkan ülkelerinde coşkuyla karşılandı
Balkan ülkelerinde yaşayan on binlerce Müslüman, bayram namazını kılmak için sabah saatlerinde özellikle tarihi camilere akın etti.
Bosna Hersek'in başkenti Saraybosna'daki tarihi Gazi Hüsrev Bey Camisi de bayram namazını kılmak için gelen yüzlerce Müslümana ev sahipliği yaptı.
Tarihi camide bayram namazını Bosna Hersek İslam Birliği (Diyanet İşleri) Başkanı Husein Kavazovic kıldırırken, Bosna Hersek genelindeki camilerde bayram namazı eda edildi.
Kavazovic, hutbede insanların birbirleriyle dostluk ve barış içinde yaşamaları gerektiğini ve farklılıkların insanlığın büyük zenginliği olduğunu söyledi.
Kurban ibadetinin önemine değinen Husein Kavazovic, "Parçalanmışlıklar bizleri kurtarmaz, sadece aramızdaki mesafeleri daha da açarlar. İbrahim peygamber, iman gücüyle insanlık tarihinin gidişatını değiştirdi. Birbirimize karşı ittifaklar kurmayalım çünkü bunlar barışı getirmeyecek sadece acıları ve bölünmeleri arttıracaktır. En büyük öğretmenimiz Hz. Muhammed'in anne-babaların çocuğuna iyi bir terbiyeden daha iyi bir miras bırakamayacağına dair nasihatini dinleyelim." diye konuştu.
Tarihi camide 6 Şubat'ta yaşanan Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen Türkiye ve Suriye'deki çocuklar için yardım toplandı.
Sırbistan'ın başkenti Belgrad'daki tek cami olan Bayraklı'da da Müslümanlar bayram namazı vesilesiyle bir araya geldi. Ülkede Boşnak nüfusun yoğun yaşadığı Sancak bölgesindeki camiler de bayram namazı için doldu taştı.
Bölgenin en küçük ülkesi Karadağ'da başta başkent Podgorica'daki tarihi Osmanagic Camisi olmak üzere ülke genelindeki camilerde bayram namazı kılındı.
Hırvatistan'ın başkenti Zagreb ile aynı ismi taşıyan camiye gelen Müslümanlar da bayram namazının ardından birbirleriyle bayramlaştı.
Kuzey Makedonya, Arnavutluk ve Kosova
Kuzey Makedonya'da Kurban Bayramı nedeniyle merkezi tören, Kuzey Makedonya İslam Birliği (Diyanet İşleri) himayelerinde başkent Üsküp'teki Mustafa Paşa Camisi'nde düzenlendi. Program kapsamında Türkçe, Arnavutça ve Boşnakça ilahiler okundu.
Cami içinde yer bulamayan Müslümanlar, cami avlusunu doldurdu.
Kurban Bayramı hutbesini Kuzey Makedonya İslam Birliği Başkanı Şakir Fetahu Arnavutça ve Makedonca verdi. Fetahu hutbede, hac ve kurban ibadetleri ile geleneksel aile değerlerinin korunmasının önemine vurgu yaptı.
Namaz sonrası basın mensuplarına açıklamalarda bulunan Fetahu, müminlerin Allah’la bağlarını göstermek ve insanlara hizmet etmek için kurban kestiklerini ifade etti.
Fetahu, şahsı ve başında bulunduğu kurum adına Müslümanların Kurban Bayramını kutladı.
Arnavutluk'ta ise bu bayram da merkezi program, geleneksel olarak başkent Tiran'daki İskender Bey Meydanı'nda çok sayıda Müslüman'ın katılımıyla icra edildi.
Program kapsamında Kur'an-ı Kerim okundu, dualar edildi. Meydanın yanı sıra bayram namazı ülke genelindeki camilerde de kılındı.
Kosova'da da Müslümanlar Kurban Bayramı vesilesiyle camileri doldurdu. Başkent Priştine'deki merkezi tören Fatih Sultan Mehmet Camisi'nde Kosova İslam Birliği Başkanı Naim Tırnava'nın katılımıyla gerçekleşti.
Tırnava, verdiği hutbede, Kurban Bayramı'nın Müslümanlar için en önemli bayramlardan biri olduğunu söyledi.
Kosova’daki güvenlik durumunun yeterince istikrarlı olmadığını, tüm sorunların diyalog yoluyla çözülmesi gerektiğini belirten Tırnava, “Bu bayram günlerinde Kosova'da barış ve uyumun, bir arada yaşama ve hoşgörünün, güvenliğin, saygının ve huzurun hüküm sürmesi için dua ediyoruz. Allah ülkemizi korusun.” ifadelerini kullandı.
Vatandaşlar namazın ardından bayram geleneği olarak şehir mezarlıklarında yakınlarının kabirlerini ziyaret etti.
Hollanda
Müslümanlar, bayram namazı için sabahın erken saatlerinde kentteki camilere akın etti.
Schiedam kentindeki yüzlerce Müslüman, Hollanda'nın en büyük camilerinden biri olan İslam Toplumu Milli Görüş Güney Hollanda Bölgesine (IGMG GH) bağlı Yıldız İslam Merkezi'nde bayram namazı kılmak için toplandı.
Yan yana saf tutan Müslümanlar, bayram namazı sonrası bayramlaştı.
Afganistan
Başkent Kabil’in merkezindeki camiler başta olmak üzere, Herat Ulu Camii ve Kandahar Merkez Camisi’nde namaz ibadetini yerine getirmek isteyen Afganların yoğun katılım gösterdiği görüldü.
Taliban yönetimi, camilerde geniş güvenlik önlemi aldı.
İmam ve vaizler, Afganistan’da barış, huzur refah dilerken, tüm Müslümanların birlik ve beraberlik içerisinde hareket etmesini istedi.
Bayram namazı sonrası halk, kucaklaşarak birbirlerinin bayramını kutladı.
Fransa
Kurban Bayramı nedeniyle Müslümanlar, sabah erken saatlerde camiye akın etti.
Yaşlı, kadın ve çocukların da bulunduğu cemaat, bayram namazını kıldı.
Çoğunlukla Afrika kökenli Müslümanların yaşadığı ülkede, camiye gelenler, rengarenk geleneksel kıyafetlerini giydi.
Namazın ardından Müslümanlar, caminin önünde hatıra fotoğrafı çektirdi.
Polis, caminin etrafında güvenlik önemleri aldı.
Camiye namaz kılmaya gelen 32 yaşındaki Faslı Maha Chehabi, AA muhabirine, ilk kez Paris Ulu Camii'ne geldiğini belirtti.
Chehabi, camiye bu kadar insanın geldiğini görmenin, gurur verici olduğunu dile getirdi.
Ailesi Fas'ta yaşayan ve kendisi Fransa'da çalışan Chehabi, Müslümanlarla bir araya gelmekten mutluluk duyduğunu ifade etti.
İtalya
Roma Büyük Camisi'nde bir araya gelen farklı milletlerden Müslümanlar, bayram namazı için birlikte saf tuttu. Çok sayıda inanan, namazın ardından birbiriyle bayramlaştı.
Roma dışından gelenler olması ve yoğun talep nedeniyle Roma Büyük Camisi'nde bayram namazı 3 kez kılındı.
Milano, Napoli, Floransa gibi İtalya'nın diğer büyük kentlerinde de bayram namazı eda edildi.
İtalya'nın kuzey kesiminde yoğun olarak yaşayan Türk vatandaşları da bayram namazı için Diyanet İşleri Türk İslam Birliği'ne (DİTİB) bağlı camilerde bir araya geldi.
DİTİB'in Milano, Como, Venedik, Modena ve Imperia'daki camilerinde bayram namazına vatandaşlar ilgi gösterdi.
Namazın ardından birbirleriyle bayramlaşan vatandaşlardan, imkanı olanlar, özel yerlerde kurban kesimini gerçekleştirerek dini vazifelerini yerine getirdi.
Bu arada, İtalyan spor camiasından da Kurban Bayramı dolayısıyla tebrik mesajları geldi. İtalya Birinci Futbol Ligi (Serie A) Yönetimi, Inter ve Milan takımları, İslam aleminin Kurban Bayramı'nı kutladı.
Arap ülkelerinde Müslümanlar bayram namazı için cami ve meydanlara akın etti
Suudi Arabistan, Ürdün, Mısır, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Umman, Lübnan, Kuveyt ve Bahreyn'de Müslümanlar, bayram namazı için sabahın erken saatlerinden itibaren camileri doldurdu.
Suudi Arabistan'da vatandaşlar, Kabe ve Mescid-i Nebevi başta olmak üzere başkent Riyad, Demmam, Cidde ve diğer tüm bölgelerde bayram namazını camilerde kıldı.
Ürdün'de Müslümanlar bayram namazı için Vakıflar Bakanlığı tarafından ülke genelinde tahsis edilen cami ve meydanlarda saf tuttu.
Mısır'da da Kurban Bayramı namazı, Vakıflar Bakanlığının başkent Kahire ve diğer kentlerde tahsis ettiği büyük cami ve meydanlarda toplanan büyük kalabalıklar halinde eda edildi.
Kahire'deki El-Ezher Camisi ve diğer büyük camilerde cemaat her bayramda olduğu bayram namazında dışarıya taştı.
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi de bayram namazını Hava Kuvvetleri Camisi'nde eda etti.
Katar'da da bayram namazı, binlerce Müslümanla dolan cami ve meydanlarda kılındı. Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani, bayram namazını Lusail Meydanı'nda vatandaşlarla kıldı.
BAE Devlet Başkanı Muhammed bin Zayid Al Nahyan da ülke genelinde dolan camilerden biri olan başkent Abu Dabi'deki Zayid Camisi'nde bayram namazına katıldı.
Ummanlı Müslümanlar da bayram namazında, "Lebbeyk Allahümme Lebbeyk" nidalarıyla cami ve meydanları doldurdu. Sultan Heysem bin Tarık, bayram namazını başkent Muskat'taki Tarık bin Teymur Camisi'nde kıldı.
Lübnanlılar da Kurban Bayramı namazını başkent Beyrut ve diğer kentlerdeki camilerde eda etti. Beyrut'taki Muhammed El-Emin Camisi'nde bayram namazı çıkışında tatlı ikramında bulunuldu.
Kuveyt ve Bahreyn'de de yüz binlerce Müslüman bayram namazını hep birlikte eda etti. Okunan hutbelerde Kurban Bayramı'nın öneminden bahsedilirken, birlik beraberlik vurgusu yapıldı.
Bulgaristan
Kurban Bayramı dolayısıyla Kırcaali ve bölgeden bini aşkın Müslüman, sabah erken saatlerde camiye akın etti.
Kırcaali Bölge Müftüsü Basri Eminefendi, Balkanlar’ın en büyük camilerinden biri olan Yeni Camii’de namazı kıldırdı.
Eminefendi, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bayram öncesi kurban kampanyası yaptıklarını ve kesecekleri kurbanları ihtiyaç sahiplerine dağıtacaklarını aktardı.
Müftü Eminefendi, “Dileğimiz, bu mübarek bayram günleri yeryüzünde akan gözyaşların dinmesine, savaşların bitmesine, birliğimize, beraberliğimize vesile olsun.” diye konuştu.
Bayram namazının akabinde Kırcaali Belediye Başkanı Hasan Aziz’in ev sahipliğinde, Bölge Müftüsü Eminefendi ve Kilise Papazı Petar Gerena’nın katılımıyla şehir merkezinde geleneksel bayram kahvesi içildi.
Papaz Gerena, AA muhabirine, şehirde Müslüman ve Hristiyanların kendi bayramlarını daima birlikte kutladıklarını, Hıristiyan bayramlarında ilk tebriklerin şehirdeki Türk ve Müslümanlardan geldiğini söyledi.
Gerena, şöyle devam etti:
“Bugün kutlanan Kurban Bayramı’nda da Müslümanlarımıza bu jestini iade ederek onları ilk tebrik eden biz olalım. İnsan ve insanlık olmazsa bayram da olamaz. Bayram paylaşma zamanıdır. Sadece bayramda değil, her gün kahvemizi birlikte içiyoruz. Bulgar halkı Türk halkı ile yüzyıllar boyunca birlikte yaşamıştır. Tarihin bize verdiği sınavları başarı ile alıyoruz.”
Muhabir: Ekip
