İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu, Hanuka Bayramı Kutlaması kapsamında Musevi cemaati liderleri ile internet üzerinden çevrimiçi toplantıda bir araya geldi. İBB Genel Sekreter Yardımcısı Mahir Polat’ın moderatörlüğünde gerçekleştiren sanal toplantıya; Türkiye Musevileri Hahambaşısı İsak Haleva, Türk Yahudi Toplumu Eş Başkanları Erol Kohen ile İshak İbrahimzadeh, Türkiye Hahambaşısı Müşaviri Josef Nassi, Türk Yahudi Toplumu Genel Koordinatörü Deniz Baler Saporta, Türk Yahudi Toplumu Başkan Yardımcısı Azınlık Vakıfları Meclis Üyesi Moris Levi, Neve Şalom Sefarad Sinagogları Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Daryo Katalan ve vakfın Genel Müdürü Mimar Yusuf Kohen katıldı.
HALEVA: “ŞÜKRANLA KARŞILIYORUM”
Toplantı, katılımcıların Hanuka Bayramı ve etkinlikle ilgili düşüncelerini paylaşmalarıyla başladı. Yüz yüze buluşmaların sınırlandığı bu sıkışık zamanda kendilerini ağırlamasından dolayı İmamoğlu’na teşekkür eden Hahambaşı Haleva, duygularını, “Bu zarif davranışınızı Türk Yahudi topluma adına şükranla karşılıyorum” sözleriyle dile getirdi. Tüm katılımcıların duygularını ifade etmesi ardından söz alan İmamoğlu, “İnsan, böylesi bir ortamda kendisini zengin ve mutlu hissediyor” diyerek, Yahudi cemaatinin Hanuka Bayramı’nı tebrik etti.
İMAMOĞLU: “TOPLUMUN TÜM BAYRAMLARINI KUTLAMAK İÇİN YOLA ÇIKTIK”
Toplumun bütün bayramlarını paylaşmak, kutlamak ve bu zenginliği hissetmek arzusuyla yola çıktıklarını belirten İmamoğlu, “Bugün, tam da yine onlardan bir tanesini hep beraber kutluyoruz. Ben, İBB Başkanı olmanın ne kadar büyük bir sorumluluk, zenginlik ve maneviyatı yüksek bir makam olduğunu her yerde ifade ediyorum. Bunun olgunlaşması ve bu haliyle benim hissetmemin bir sebebi de İstanbul’un bütün bu büyük zenginliklere sahip olması. Bu manada, umarım hakkını hep beraber veririz. Bu şehir, güzelliklere layık. Yüz yıllardır bu şehrin bir ferdi, bir hemşehrisi olarak yaşayan Musevi vatandaşlarımızın bu mutlu anını paylaşmak, onlarla bunu hissetmek de benim için çok değerli” dedi.
“İSTANBUL’UN KARAKTERİ; HOŞGÖRÜ”
İstanbul’un tarihsel olarak, birbirine benzemeyen toplumsal kesimleri buluşturduklarına dikkat çeken İmamoğlu, bu farklılıkların kenti çok olgun bir şehir haline getirdiğine vurgu yaptı. İstanbul’un dünyada, “hoşgörü” karakteriyle öne çıkmasını istediğinin altını çizen İmamoğlu, “Hoşgörü, büyük bir zenginliktir. Dünyanın neresinden olursa olsun, buraya gelen bir insanın bu hoşgörü atmosferini hissetmesi, yaşaması, benim için çok büyük bir zenginlik ve derinlik. Hep birlikte, birbirimize saygı duyarak, birbirimizin hakkını koruyarak, yüz yıllar boyu bunu koruyabildiğimiz taktirde, çok güzel bir geleceğe yol alabileceğimizi şimdiden görebiliyorum” diye konuştu.
“HİÇBİR ŞEY ESKİSİ GİBİ OLMAYACAK”
Hanuka’nın Musevi cemaatince paylaşmanın, inanmanın ve adanmanın öne çıktığı bir bayram olarak tanımlandığına dikkat çeken İmamoğlu, “Bütün bunların, aslında şu anda dünyanın ihtiyaç duyduğu duygular olduğunu da hatırlatmak isterim. Ben, ‘Hiçbir şey eskisi gibi olmayacak’ inancıyla bu hastalık dönemini yorumluyorum. Bu yorumumun içine şunu katıyorum: Mesela, şu an kuraklık yaşıyoruz. Aynı zamanda Kovid sorunuyla uğraşıyoruz. Bu tür konular, dünyanın her yerini ilgilendiren konular. Tüm maneviyatımla söylüyorum ki; bu şehirdeki 16 milyon insana, ruhumda zerre kadar birbirinden ayırmadan, o gözle ve o içtenlikle, o samimiyetle bakmaya çalışıyorum; bakıyorum. Umarım, bunun hakkını eylemsel olarak da verebilirim” ifadelerini kullandı.
“BU MÜCADELE EL ELE VEREREK BAŞARILABİLİR”
Demokratik, hassas ve evrensel değerler üzerinden çözüm üretmenin, şehri ciddi bir geleceğe taşıyacağı saptamasında bulunan İmamoğlu, bu mücadelenin el ele vererek başarılabileceğinin altını çizdi. “Tüm insanlığın, farklılıklarını bir kenara bırakıp, güç birliği içinde olması gerektiğini söylerken, bunun İstanbul’da da sıkı bir iş birliğine dönmesinin, dünyaya gerçekten iyi ve güzel mesajlar veren bir ortam yaratacağına işaret olacaktır” diyen İmamoğlu, Hanuka Bayramı’nı pandemi süreci sona erdikten sonra tüm unsurlarıyla yaşamak istediğini kaydetti.
HANUKA BAYRAMI NEDİR?
Yahudi cemaatinin önemli bayramlarından biri olan Hanuka, her yıl İbrani takvimine göre Kislev ayının 25. günü kutlanır. Miladi takvime göre Hanuka bayramının ne zaman kutlanacağı her yıl değişiyor. “Işıklar ve Tanrı’ya yeniden adanma” bayramı olarak kutlanan Hanuka, İbranice’de adama veya kutsama anlamına geliyor. Hanuka Bayramı, iki mucizeye atıfta bulunulan bir bayramdır. Bunlardan ilki, sayı ve teknik olarak dezavantajlı olan Yahudilerin, güçlü silahlara sahip kalabalık Yunan ordusuna karşı verdiği Makabi savaşında (M.Ö. 164) kazanmış olduğu zaferdir.
Rivayete göre savaş sonrasında geri alınan tapınağın tekrar ibadete açıldığında kutsal ateşi yakmak için gereken, saflığı bozulmamış sadece küçük bir kap zeytinyağı bulunmuş. Bu yağ, kutsal ateşi sadece bir gün yakacak miktardaymış. Fakat bu küçük kap yağ ile mucize eseri tam sekiz gün boyunca yanmış ve Yahudiler bu sürede yeni kutsanmış yağ üretebilmişler. Bayram, Hanukiya adı verilen, Menora’ya benzeyip fazladan iki kolu daha olan, 9 kollu şamdanın kollarının yakılmasıyla kutlanılır. Birinci gün bir tane, ikinci gün iki tane yakılır ve bayram boyunca her gün bir fazla kolun yanmasıyla devam eder. Hanukiya’nın ortasındaki, diğerlerine göre daha yukarıda bulunan kola Şamaş ismi verilir ve bu kol her gün yanar.
Hanuka’da geleneksel olarak, Tapınak’ta gerçekleşen yağ mucizesinin anısına yağda kızarmış patates gözlemeleri latke, bir çeşit ponçik olan sufganiya, peynir ve şarap ;yedikten sonra sızan Yunanlı kumandanın kafasını keserek zaferi mümkün kılan Yeudit’in anısına peynirli yiyecekler yenilir. Çocuklara başkalarını da düşünmeye, tsedaka vermeye teşvik edecek Hanuka parası gelt, verilir ve o günlerin zor şartlarında Tora öğrenimine devam eden kahraman çocukların anısına topaç çevrilir.
