Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) 15 Temmuz 2016'daki darbe girişiminin ardından yürütülen soruşturmalarda açılan davalardan 95'i sürüyor.
Bu davalardan 29'unun görüldüğü Ankara'da 3 bin 171 sanıktan hesap soruluyor. İstanbul'da ise 12 davada sanıklar adalete hesap veriyor.
Yargılamaların sürdüğü davalara bakıldığında, darbe girişimi davasının en çok görüldüğü Ankara'da, 521 sanıklı Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı davası dışındaki dosyalarda sona gelindi.
Bu davaların başında, aralarında sözde "yurtta sulh konseyi" üyeleri eski Hava Kuvvetleri Komutanı emekli orgeneral Akın Öztürk ile tümgeneraller İlhan Talu, Osman Ünlü, Kubilay Selçuk, Mehmet Dişli, eski tuğgeneraller Ahmet Bircan Kırker, Ali Kalyoncu, Ali Osman Gürcan, Erhan Caha, Gökhan Şahin Sönmezateş, Hakan Evrim, Mehmet Partigöç, Murat Aygün, Özkan Aydoğdu, Ünsal Coşkun, eski tuğamiraller Ömer Faruk Harmancık, Sinan Sürer, eski albaylar Ahmet Özçetin, Ali Yazıcı, Bilal Akyüz, Cemil Turhan, Doğan Öztürk, Fırat Alakuş, Muhsin Kutsi Barış, Murat Koçyiğit, Mustafa Barış Avıalan, Muzaffer Düzenli, Orhan Yıkılkan, Osman Kardal, Osman Kılıç, Ramazan Gözel, eski yarbaylar Ertuğrul Terzi, Halil Gül, Özcan Karacan, Savaş Kabaklı, Turgay Sökmen ve Mehmet Şahin'in de bulunduğu 224 sanıklı "Genelkurmay Çatı" davası geliyor.
Genelkurmay Başkanı, kuvvet komutanları ile sivil ve askeri bürokratların alıkonulması eylemlerinin yönetildiği, vatandaşlara ateş edilerek çok sayıda kişinin şehit verildiği Genelkurmay Başkanlığı Karargahındaki bu eylemlere ilişkin davanın ilk duruşması 22 Mayıs 2017'de görüldü.
Bugüne kadar 95 celse görülen davada, firariler dışında 211 sanık ilk savunmalarını yaptı, müşteki ve tanık beyanları ile duruşma savcısının esas hakkındaki mütalaası alındı.
Davanın 14 Şubat 2018'deki duruşmasında, suçtan zarar gördüğü gerekçesiyle aralarında Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Fahri Kasırga, emekli orgeneraller Abidin Ünal, Salih Zeki Çolak ile yakınlarını kaybedenlerin aileleri ve gaziler müşteki olarak o gece yaşadıklarını anlattı.
Davanın 9 Mayıs'ta görülen duruşmasında esas hakkındaki mütalaasını sunan duruşma savcısı, Akın Öztürk'ün de aralarında bulunduğu bazı sözde "yurtta sulh konseyi" üyeleri hakkında, 252 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası istedi.
Ankara 17. Ağır Ceza Mahkemesince Sincan Ceza İnfaz Kurumları Kampüsü'ndeki salonda görülen davada, sanıklar son savunmalarını yapıyor.
Mahkemenin belirlediği takvimin işlemesi halinde, ekim ayında karar duruşması görülecek.
Bomba yağdıran darbeciler hesap veriyor
Darbecilerin komuta merkezi olarak kullandığı, Ankara'nın birçok bölgesini bombalayan savaş uçaklarının havalandığı, darbe karşıtı komutanların alıkonulduğu Akıncı Üssü'ndeki eylemlere ilişkin dava da sürüyor.
Ankara 4. Ağır Ceza Mahkemesince 1 Ağustos 2017'de ilk duruşması görülen davada, TBMM, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi, Gölbaşı Polis Özel Harekat Daire Başkanlığı, TÜRKSAT ve Ankara İl Emniyet Müdürlüğüne bomba yağdırarak çok kişiyi şehit eden pilotların da aralarında bulunduğu 460 sanık yargılanıyor.
FETÖ elebaşı Fetullah Gülen ve sivil imam Adil Öksüz'ün de aralarında bulunduğu 5 sanığın firari olduğu dosyada 369 kişi tutuklu yargılanıyor.
Sanık ve avukatlarının davayı uzatma girişimine rağmen yaklaşık bir yıldır devam eden duruşmalarda önemli mesafe katedildi.
Mahkeme heyeti, savunma yapmayıp duruşma düzenini bozarak davayı uzatma girişimine karşı 15 sanığın dosyasını ayırdı. Bu sanıkların yargılanmasına 2 ayrı dosya üzerinden devam edilecek.
Akıncı Üssü'nde darbe girişimini yöneten sivil imamlardan Harun Biniş'in savunması ile "ilk savunmaları" tamamlanan davanın gelecek duruşmalarında müşteki beyanları alınacak.
MİT'i vuran pilotlar son savunmalarını yapacak
Darbe girişimi sırasında, Genelkurmay Başkanlığı karargahı, Ankara İl Emniyet Müdürlüğü, TÜRKSAT ve Cumhurbaşkanlığı Külliyesi binalarını vuran helikopter pilotlarının da aralarında bulunduğu 151 sanıklı Kara Havacılık Komutanlığı davası da yıl sonunda karar bağlanması beklenen Ankara'daki dosyalar arasında yer alıyor.
İlk duruşması 31 Temmuz 2017'de başlayan davanın 23 Mayıs'ta görülen duruşmasında esas hakkındaki mütalaasını açıklayan savcı, sanıklardan 86'sı için birer, 36'sı hakkında da 6 ila 29'ar kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının yanı sıra "kasten adam öldürmeye teşebbüs", "mala zarar verme" ve "kişiyi hürriyetinden alıkoyma" suçlarından ise 5 bin 736'şar yıl hapisle cezalandırılmalarını istedi.
Davanın 30 Temmuz'da görülecek duruşmasında sanıklar ve avukatları esas hakkındaki savunmalarını yapacak. Ankara 17. Ağır Ceza Mahkemesince görülen davanın kasımda karar bağlanması bekleniyor.
Darbecilerin işgal ettiği komutanlık davası
Darbe girişimi sırasında 10 vatandaşın cuntaya karşı direnirken şehit düştüğü Jandarma Genel Komutanlığını karargahındaki eylemlere ilişkin 243 sanığın yargılandığı "Beştepe Jandarma Genel Komutanlığı" davasında müşteki beyanları alınacak.
Aralarında dönemin Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Galip Mendi'nin Özel Kalem Müdürü eski albay Erkan Öktem'in de aralarında bulunduğu sanıkların ilk savunmaları 12 Temmuz'da tamamlandı.
Bundan sonraki duruşmalarda müşteki ve tanık beyanları alınacak, cumhuriyet savcısı esasa ilişkin savunmasını sunacak.
Darbecilerin başından vurarak yaraladığı dönemin Terörle Mücadele Daire Başkanı Turgut Aslan ile şehit edilen koruma polis memuru Hasan Gülhan'ın ailesi de müşteki olarak beyanı alınacak.
Yargılanmasına 2019'da da devam edilmesi beklenen 534 sanıklı Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı'ndaki eylemlere ilişkin davada, sanıklar ilk savunmalarını yapıyor.
Aralarında eski alay komutanı albay Muhsin Kutsi Barış ile TRT'ye baskın yaparak sözde bildiriyi okutan eski kurmay yarbay Ümit Gençer'in de savunma yaptığı davada, çok sayıda sanık savunmasını tamamladı.
İlk duruşması 10 Ekim 2017'de başlanan dava, Ankara'da en çok sanığı bulunan dosya olarak biliniyor.
Ankara'daki diğer darbe davaları
Beytepe Jandarma Okullar Komutanlığındaki eylemlere ilişkin 316 sanıklı davada, esasa ilişkin savunmaların tamamlanmasının ardından duruşma karar için ertelendi.
Ankara 20. Ağır Ceza Mahkemesince 17 Temmuz'da görülecek duruşmada, sanıkların son sözlerinin alınmasının ardından davanın karara bağlanması bekleniyor.
Aynı mahkemede görülen 4. Kolordu ve 28. Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı personelinin karıştığı eylemlere ilişkin 265 sanıklı davanın 27 Nisan'daki duruşmada esas hakkındaki mütalaasını açıklayan savcı, 76 kişinin "anayasayı ihlal" suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılmasını istedi. 5 Eylül'de görülmeye devam edilecek duruşmalarda, sanıklar esas hakkındaki savunmalarını yapacak.
Darbe girişimi gecesi MEBS Grup, Lojistik ve Jandarma Komando Özel Asayiş komutanlıklarındaki (JÖAK) eylemlere ilişkin 11 sanığın "anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs" suçundan yargılandığı davaya 15. Ağır Ceza Mahkemesinde devam ediliyor.
Teşebbüsün seyrini değiştiren kritik karargahlardan Özel Kuvvetler Komutanlığını ele geçirme teşebbüsüyle ilgili 68 sanık hakkındaki dava, Ankara 14. Ağır Ceza Mahkemesinde görülüyor. Davada sanıklar son savunmalarını yapıyor.
Kara Kuvvetleri Komutanlığında 15 Temmuz'daki eylemlere ilişkin 142 sanığın yargılandığı dava, Ankara 19. Ağır Ceza Mahkemesinde görülüyor. Davada, tanık beyanları alınıyor.
İstanbul'da devam eden davalar
FETÖ'nün darbe girişimine ilişkin İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen soruşturmalar sonucunda açılan davaların 41'inde karar çıkarken 12 davada sanıkların yargılamaları sürüyor.
Atatürk Havalimanı'nın işgal girişiminde bulunulması ve 2 vatandaşın şehit edilmesine ilişkin davada, 159 sanığın yargılaması sürüyor.
Darbe girişimi sırasında, kapatılan Kuleli Askeri Lisesi, Vaniköy, Beykoz'da yaşananlar ve Çengelköy Polis Merkezi'nin işgali ile burada çıkan olaylarda 8 kişinin şehit edilmesine ilişkin davada 14'ü eski polis 117 sanık Silivri'de yargılanıyor.
SAT ile Kurtarma ve Sualtı Komutanlıklarında darbe karşıtı olduklarını düşündükleri bazı askerleri derdest etmekle görevlendirilen ve bu birimlerde görevli 38 asker ile bu personelden sorumlu sözde "Deniz Kuvvetleri Yapılanması"nın mahrem imamı 14 sivilin de aralarında bulunduğu 52 sanığın yargılanması sürüyor.
Darbe girişimi sırasında Harp Akademileri Komutanlığındaki faaliyetlerle Akademi Komutanı Korgeneral Tahir Bekiroğlu'nun kaçırılarak cezaevine konulmasına ilişkin açılan davada 3 eski generalin de aralarında bulunduğu 126 sanık yargılanıyor.
Eski İstanbul İl Jandarma Komutanı kurmay albay Gürcan Sercan'ın da aralarında bulunduğu 73 jandarma personeli ile örgütün jandarma yapılanmasında sözde "abilik" yaptığı belirtilen 19 sivilin yargılanmasına devam ediliyor.
Sahil Güvenlik Komutanlığı Marmara ve Boğazlar Bölge Komutanlığında yaşanan olaylara ilişkin eski albay Yavuz Geçim'in de aralarında yer aldığı 23 sanık, İstanbul 28. Ağır Ceza Mahkemesinde hesap veriyor.
Darbe girişimi sırasında 4. Kara Havacılık Alay Komutanlığından helikopterlerle hareket ederek İstanbul çevresinde kalkışmaya katılan ve bir kısmı daha sonra Yunanistan'a kaçan subayların da aralarında bulunduğu 8'i firari 19 eski sanığın yargılandığı davanın görülmesine devam ediliyor.
FETÖ'nün darbe girişimi sırasında Çekmeköy Kışlasındaki faaliyetlere ilişkin 3 sanığın yargılanması Çağlayan'daki İstanbul Adalet Sarayında sürüyor.
Dare girişimi öncesi Hava Harp Okulunda düzenlenen toplantı ve koordinasyon çalışmalarına ilişkin 44 sanık hakkındaki yargılama, İstanbul 37. Ağır Ceza Mahkemesinde görülüyor.
Yalova'daki Hava Harp Okulu öğrencilerinin İstanbul'a sevkine ilişkin, eski Yalova Hava Meydan Komutanı ile Vodafone Park'a inen helikopter pilotlarının da aralarında bulunduğu 16 eski rütbeli sanığın yargılanmasına devam ediliyor.
Bunların haricinde ayrıca darbe girişimi sırasında İstanbul Büyükşehir Belediyesi lojistik destek binasını işgale gelen ve ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılan darbecilerle iş birliği yaptığı ve darbeci askerlere yemek hazırlattığı iddia edilen eski Lojistik Destek Müdür Yardımcısı Ömer Tunç ile darbecilere direnmeyen bazı polislerin davaları da sürüyor.
Diğer illerdeki davalar
Darbe girişimine ilişkin 222 sanığın Sakarya 2. Ağır Ceza Mahkemesinde devam eden yargılamasında sanık ve avukatları esas hakkındaki savunmalarını yapıyor.
Gölcük Donanma Komutanlığındaki eylemlere ilişkin FETÖ elebaşı Fetullah Gülen ile eski Sahil Güvenlik Komutanı tümamiral Hakan Üstem ve eski Gölcük Deniz Ana Üs Komutanı tuğamiral Hayrettin İmren'in de aralarında yer aldığı 90 sanığın yargılanmasına Kocaeli 5. Ağır Ceza Mahkemesince devam ediliyor.
İlk duruşması 11 Eylül 2017'de yapılan davada sanıkların ilk savunmaları ile tanık ve müştekilerin ifade işlemleri tamamlandı. Bugüne kadar 260 tanığın dinlendiği davanın gelecek duruşmasında savcının esas hakkındaki mütalaasını sunması bekleniyor. AA