Fatma Müge Yücetürk - 1 Mayıs 2023 tarihinin yaklaşması, özellikle İstanbul ve Ankara gibi büyükşehirler o gün hangi yolların kapalı olacağının merak edilmesine neden oluyor. 1 Mayıs günü düzenlenecek mitinglere izin verilip verilmeyeceği de yanıtı merak edilen konular arasında yerini alıyor. Peki 1 Mayıs 2023 hangi güne geliyor?, 1 Mayıs resmi tatil mi? İşte tüm bu merak edilen soruların yanıtları…
2009 tarihinden itibaren resmi tatil olarak kabul edilen 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü’nün 2023 yılında nasıl kutlanacağı merak konusu oluyor.
Henüz konu ile ilgili resmi bir açıklama yapılmasa da 1 Mayıs 2023 günü hangi yolların kapalı olacağı ve düzenlenecek mitinglere izin verilip verilmeyeceği merak ediliyor.
1 Mayıs 2023 tatil mi?
2023 yılında 1 Mayıs günü pazartesi gününe denk geliyor. Özellikle çalışanlar “1 Mayıs günü tatil mi?” sorusunun yanıtını sorguluyor. 1 Mayıs 2023 Pazartesi günü resmi tatil olarak kabul edildiği için resmi kurum ve kuruluşlar kapalı olacak.
1 Mayıs nasıl ortaya çıktı?
İlk kez 1856'da Avustralya'nın Melbourne kentinde taş ve inşaat işçileri, günde sekiz saatlik iş günü için Melbourne Üniversitesi'nden Parlamento Evi'ne kadar bir yürüyüş düzenlediler.
1 Mayıs 1886'da Amerika İşçi Sendikaları Konfederasyonu önderliğinde işçiler günde 12 saat, haftada 6 gün olan çalışma takvimine karşı, günlük 8 saatlik çalışma talebiyle iş bıraktılar. Şikago'da yapılan gösterilere yarım milyon işçi katıldı. Luizvil'de (Kentaki) 6 binden fazla siyah ve beyaz işçi, birlikte yürüdü. O dönemde Luizvil'deki parklar, siyahlara kapalıydı. İşçiler, sokaklarda yürüdükten sonra hep birlikte Ulusal Park'a girdi. Her eyalet ve kentte, siyah ve beyaz işçilerin birlikte yaptığı gösteriler, gazeteler tarafından, ‘Böylece ön yargı duvarı yıkılmış oldu' şeklinde yorumlanmıştı.
Bu gösteriler 1 Mayıs'ı izleyen günlerde tüm harareti ile devam etti ve 4 Mayıs'ta kanlı Haymarket Olayı'na yol açtı. Uygulanan yasal baskılarla bu gösterinin tekrarlanması engellendi. 14 Temmuz-21 Temmuz 1889'da toplanan İkinci Enternasyonal'de Fransız bir işçi temsilcisinin önerisiyle 1 Mayıs gününün tüm dünyada “Birlik, mücadele ve dayanışma günü ” olarak kutlanmasına karar verildi. Böylece ikinci gösteri 1890 yılında yapılabildi.
Zamanla 8 saatlik işgünü birçok ülkede resmen kabul edildi. 1 Mayıs böylece işçilerin birlik ve dayanışmasını yansıtan bir bayram niteliğini kazandı. Günümüzde sosyalist ülkelerde (Çin Halk Cumhuriyeti, Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti, Vietnam, Laos, Küba, Venezuela, Nepal, Bolivya) ve daha birçok ülkede tatil günü olan 1 Mayıs'ı işçiler büyük kitle gösterileriyle kutlar; bazı ülkelerde 1 Mayıs siyasal bir eylem biçimini de alır.