Türkiye’nin yargı sisteminde köklü değişiklikler getirmesi beklenen 9. Yargı Paketi bu hafta Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) görüşülecek. Özellikle ehliyet affı, denetimli serbestlik ve yargı süreçlerinde yapılacak iyileştirmeler gibi konularda önemli düzenlemeler içeren paket, vatandaşlar tarafından büyük bir merakla takip ediliyor. Peki, 9. Yargı Paketi’nin içeriğinde neler var, Meclis’ten geçti mi, ne zaman yürürlüğe girecek? İşte tüm detaylar...
9. Yargı Paketi Ne Zaman Görüşülecek?
- Yargı Paketi, 30 Ekim 2024 tarihinde TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmek üzere gündeme alındı. TBMM'de yapılacak görüşmelerde, yargı süreçlerinde yapılması planlanan değişiklikler ve yeni düzenlemeler tartışılacak. Paket, Meclis’te kabul edilmesi halinde Cumhurbaşkanı tarafından onaylanarak Resmi Gazete’de yayımlandıktan sonra yürürlüğe girecek.
9. Yargı Paketi’nin İçeriğinde Neler Var?
Bu yeni yargı paketi, yargı sisteminde hız ve etkinliği artırmayı amaçlayan bir dizi düzenlemeyi içeriyor. İşte 9. Yargı Paketi’nin başlıca düzenlemeleri:
Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı:
- Hukuk mesleklerine girişte yapılan sınavın kapsamı genişletilecek ve soru sayısı 100’den 120’ye çıkarılacak. Bu değişiklik, adayların daha geniş kapsamda değerlendirilmelerini sağlamak amacıyla yapılıyor.
Hakim ve Savcı Yardımcılığı Mülakatı:
- Hakim ve savcı adaylarının mülakat aşamasında, ilan edilen kadro sayısının bir katı fazlası aday mülakata çağrılacak. Böylece, adaylar arasından daha fazla kişinin mülakat sürecine dahil edilmesi amaçlanıyor.
Yediemin Otoparklarındaki Araçlar:
- Trafikten men edilen veya buluntu olarak kayıtlara geçen araçlar, sahipleri tarafından teslim alınmazsa yediemin otoparklarında uzun süre beklememesi için yeni bir satış düzenlemesi getirilecek. Bu sayede, yediemin otoparklarında biriken araçların ekonomik değer kaybetmesi engellenmiş olacak.
İletişim Yoluyla Hakaret Suçu:
- İletişim yoluyla işlenen hakaret suçları artık uzlaştırma kapsamından çıkarılarak ön ödeme kapsamına dahil edilecek. Bu düzenleme, hakaret suçlarında yargılama sürecinin hızlanmasını sağlamak amacıyla yapılıyor.
Hakaret Suçlarında Şikayet Süresi:
- Şikayete bağlı hakaret suçlarında, şikayet süresi olay tarihinden itibaren en fazla iki yıl olarak belirlenecek. Böylece, bu tür suçlarda hızlı bir karar süreci hedefleniyor.
Arabuluculuk ve Uzlaştırmacılık Şartları:
- Arabuluculuk siciline, arabuluculuk eğitimi almış ve en az 20 yıl kıdeme sahip olan kişiler, yazılı sınava girmeden kayıt olabilecek.
- Uzlaştırmacı olabilmek için hukuk fakültesi mezunu olma şartı getiriliyor. Bu düzenlemeler, arabuluculuk ve uzlaştırmacılık mesleklerinde kaliteyi artırmayı hedefliyor.
Ehliyet Affı ve Denetimli Serbestlik Düzenlemeleri
Yargı Paketi’nde en çok beklenen konulardan biri de ehliyet affı ve denetimli serbestlik düzenlemeleri. Pek çok vatandaşın ilgiyle takip ettiği bu iki konu hakkında düzenlemeler şu şekildedir:
Ehliyet Affı:
- Paketin Meclis'ten geçmesi halinde, belirli trafik ihlalleri nedeniyle ehliyetine el konulan vatandaşlar için ehliyet affı gündeme gelecek. Bu düzenleme, özellikle hafif trafik ihlalleri nedeniyle ehliyetini kaybeden vatandaşları kapsayacak.
- Ancak, alkollü veya uyuşturucu madde etkisi altında araç kullananlar ve kasten trafik kurallarını ihlal edenler bu aftan yararlanamayacak.
Denetimli Serbestlik Süresi:
- Denetimli serbestlik kapsamında yapılan düzenlemeler, bazı mahkumların cezalarının kalan kısmını denetimli serbestlik altında tamamlamalarını sağlayacak. Özellikle iyi halli mahkumlar için süre esnetilecek ve yeniden topluma kazandırılmalarına yönelik adımlar atılacak.
- Bu düzenleme sayesinde cezaevlerinde yoğunluğun azalması ve mahkumların rehabilite edilerek topluma kazandırılması amaçlanıyor.
9. Yargı Paketi'nin Yargı Sistemine Getireceği Yenilikler
Yargı Paketi ile sadece ehliyet affı veya denetimli serbestlik değil, yargı sürecinin tamamında hız ve verimlilik artışı hedefleniyor. İşte paketin yargı sistemine getireceği yenilikler:
Yargı Süreçlerinde Hız ve Etkinlik:
- Paket ile birlikte yargı süreçlerinde hız kazanılması hedefleniyor. Özellikle uzun süren davaların ve hak ihlallerinin önüne geçilmesi amaçlanıyor.
Cezaevlerinde Yoğunluğun Azaltılması:
- Denetimli serbestlik süresinde yapılan düzenlemelerle birlikte, cezaevlerinde kalan mahkum sayısının azalması hedefleniyor. Bu sayede cezaevlerinde daha iyi koşullar sağlanabilecek.
Güvenlik Önlemlerinin Artırılması:
- İletişim yoluyla hakaret gibi suçların ön ödeme kapsamına alınması, mahkemelerin üzerindeki yükü azaltırken, güvenlik önlemlerinin artırılmasına yönelik bir adım olarak öne çıkıyor.
Arabuluculuk ve Uzlaştırmacılık Mesleğinde Kalite Artışı:
- Arabuluculuk ve uzlaştırmacılık mesleklerine getirilen yeni şartlar, bu alandaki mesleki standardın yükseltilmesine yardımcı olacak. Özellikle hukuk fakültesi mezunu olma şartı, hukuki bilgisi olan kişilerin uzlaştırmacı olarak görev almasını sağlayacak.
9. Yargı Paketi Ne Zaman Yürürlüğe Girecek?
- Yargı Paketi'nin TBMM Genel Kurulu'ndan geçmesi ve Cumhurbaşkanı tarafından onaylanmasının ardından Resmi Gazete'de yayımlanmasıyla yürürlüğe girmesi bekleniyor. Paket, Meclis'te kabul edildiği anda yürürlüğe girecek düzenlemeler ve belirli bir tarihten itibaren uygulanacak hükümler içerebilir. Özellikle ehliyet affı ve denetimli serbestlik gibi düzenlemelerin yürürlüğe girme tarihleriyle ilgili ayrıntılı açıklamalar da yapılacak.
Vatandaşların 9. Yargı Paketi’nden Beklentileri
Yargı Paketi, vatandaşların yargı sistemiyle ilgili bazı temel beklentilerine yanıt vermeyi hedefliyor:
Ehliyet affı bekleyen vatandaşlar, özellikle hafif trafik ihlalleri nedeniyle kaybettikleri ehliyetlerini geri almayı umut ediyor.
Denetimli serbestlik süresinin genişletilmesi, cezaevinde iyi hal gösteren mahkumların cezalarının kalan kısmını dışarıda geçirmelerini sağlayarak toplum içinde yeniden rehabilitasyon süreçlerine dahil olmalarını kolaylaştıracak.
Yargı süreçlerinin hızlandırılması, özellikle uzun süreli davalarda mağduriyet yaşayan vatandaşlar için büyük bir rahatlama sağlayacak.
Arabuluculuk ve uzlaştırmacılık alanında getirilen yenilikler, hukuki bilgi birikimine sahip kişilerin bu görevlerde yer almasıyla adil ve hızlı çözümler sunulmasını mümkün kılacak.