Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından kaynakların verimli kullanılması ve plastik poşetlerden kaynaklanan çevre kirliliğinin önlenmesi amacıyla 1 Ocak'ta yürürlüğe giren kanunla birlikle market poşetleri 25 kuruş karşılığında satılmaya başlandı. İlk 8 ayda market poşetlerinin kullanımı yüzde 70 oranında azalırken, manav reyonunda kullanılan ince poşetlere talep ise yüzde 100'ü geçti.
Türk Plastik Sanayicileri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı'nın (PAGEV) Geri Dönüşüm İktisadi İşletmesi olan PAGÇEV'in Genel Müdürü Yağmur Cengiz, uygulamanın Avrupa Birliği tarafından hafif plastiklerin azaltılması mevzuatına uygun hazırlandığını belirtti. Yılbaşından itibaren yürürlüğe giren kanun sonrası poşet kullanımı hakkında bilgi veren Yağmur Cengiz, “Büyük marketlerde kullanılan poşetlerde yüzde 70 oranında bir azalma oldu ama henüz büfe, tekel ya da küçük yerlerde bununla ilgili fazla çalışma olmadı. Ancak manav reyonunda kullanılan poşetlerde yüzde 100'den fazla bir artış olduğunu görüyoruz. Kasa reyonunda kullanılan poşetler, ağırlığının bin katı kadar ağırlık taşıyabiliyor. O yüzden de ince poşetleri daha fazla almak gerekiyor. Vatandaşımız da öyle bir çıkış yolu buldu kendine. Ancak kullandığımız poşet miktarını daha uygun bir düzeye indirmemiz lazım" dedi.
"Atık miktarını azaltmamız gerekiyor"
Yağmur Cengiz, vatandaşların bilinçlenmesi gerektiğini vurgulayarak, “ Bu uygulama Avrupa Birliği'nde de çıkan hafif plastiklerin azaltılması mevzuatına istinaden bizde de hazırlandı. Burada amaç poşet kullanımını azaltmak. Bizim de burada vatandaşımıza bunun bilincini vermemiz gerekiyor. 1 poşette taşıyabileceği bir alışverişi 5 poşetle taşımamalı. Plastik poşet kullanımı bir ihtiyaç, çünkü ağırlığının bin katı kadar yükü taşıyabiliyor. Sıvı döküldüğü zaman herhangi bir sorun olmuyor. Çok fazla zorlanmazsa yırtılmıyor. Bu avantajlar dolayısıyla kullanılabilir, ama burada önemli olan atık miktarını azaltmak. Vatandaşımızın da bu konuda biraz bilinçli olması lazım" uyarısında bulundu.
"Geri dönüşüm toplumu olmalıyız"
Plastik kullanımının, sadece ücretli poşet uygulamasıyla engellenemeyeceği vurgusunu yapan Yağmur Cengiz, günlük yaşamda kullanılan plastik konusunda da dikkatli olunması gerektiğini ifade etti. Cengiz, “Burada önemli olan ' kullan at' toplum olmaktansa 'kullan geri dönüştür' toplumu olmak. İmkanımız olduğu müddetçe bir matarayla suyumuzu taşıyabiliriz. Bir atık oluşturmamak en güzeli. Kullandığımız her ürünü hem daha az kullanmalı hem de mutlaka geri dönüştürmeliyiz. Geri dönüşüme atılan her plastik geri dönüşür. Önemli olan bizim bu atıkları diğer çöplerden ayrı olarak biriktirmemiz ve toplamamız" diye konuştu.
"Pet şişeleri sıkıştırarak çöpe atın"
Geri dönüşüm ve plastik kullanımı konusunda küçük görülen detayların önemli olduğunu vurgulayan Cengiz günlük yaşamda dikkat edilmesi gerekenler hakkında tavsiyelerde bulundu. Cengiz, “ Örneğin sahile geldik, bir pet şişemiz var. Çöp kutusuna direkt atmamalıyız. Pet şişeler sıkışan malzemeler. Bunların kapağını açıp sıkıştırarak biriktirme kutularına atarsak daha az yer kaplar. Böylelikle o kutular daha geç dolar. Oraya gelecek olan araç daha geç geldiği için daha az yakıt yaktığı için daha az karbon emisyonu oluşur. Bunlar aslında çok küçük hareketler ama zincirleme bir olayı tetikliyor" ifadelerini kullandı.
"Önümüzdeki yılın kaynaklarını tüketiyoruz"
1 yıl içerisinde tüketilmesi gereken dünya kaynaklarının bu yıl, 29 Temmuz'da tüketilerek 'limit aşım gününün' aşıldığını belirten Cengiz, “Limit aşım günü yıl içerisinde tüketmemiz gereken Dünya kaynaklarını daha önceki tarihte tüketmek demek. Biz geçen sene dünya kaynaklarımızı 1 Ağustos'ta tükettik. Bu sene ise dünya kaynaklarımızı 29 Temmuz'da tükettik. Şu anda 2020 yılında tüketmemiz gereken havayı, suyu tüketiyoruz. Yapılan araştırmalara göre böyle gidersek eğer 2023 yılında limit aşım gününün hazirana kadar çekileceği görülüyor. Ama karbon emisyonunda sadece yüzde 30'luk bir azalma ile bu aşım gününü eylül ayına kadar çekebiliriz" dedi.
"8 pet şişeden 1 forma üretiliyor"
Geri dönüşümün önemine vurgu yapan Cengiz sözlerine şöyle devam etti:
“8 tane pet şişe geri dönüşürse 1 adet forma üretilebiliyor. Giydiğimiz kıyafetlerin pek çoğu geri dönüştürülmüş pet şişelerden yapılıyor. Ya da 10 tane metal kutuyu geri dönüştürdüğünüz zaman 100 wattlık bir ampulün 35 saat yanması için gerekli olan enerjiyi tasarruf etmiş oluyoruz. 1 ton kağıdı geri dönüştürürsek eğer 17 ağacın kesilmesini önlüyoruz. Bunlar çok küçük örnekler ama kaynakları verimli kullanmamız için de gerçekten çarpıcı örnekler."
