Emeklilik koşullarını yerine getirmiş olan sigortalılar, 2024 ile 2025 yılında aylık talebinde bulunmanın avantajlı olduğunu öğrenmek için arayışa geçti.
2022 yılının aralık ayında dilekçe verenlerle 2023'ün ilk yarısında dilekçe verenler arasında yüzde 17'ye yakın maaş farkı oluşmuştu. Bu durum ise bu yeni bir soruyu gündeme getirdi. Bu yılda da dilekçe verenlerle 2025'te verenler arasındaki farkın ise yüzde 30'u aşması bekleniyor.
Emekli olmak isteyenler de emeklilik dilekçesini vermek için hangi zamanı tercih edeceğine yönelik araştırmalara başladı. Bu sorunun yanıtı ise Cumhuriyet gazetesinden Nergis Şimşek'ten geldi.
Şimşek, "Emekli aylığı yönünden 2024 mü yoksa 2025 yılında aylık talebinde bulunmak mı avantajlı?" başlıklı yazısını köşesine taşıyarak konuyla ilgili değerlendirmelerde bulundu.
Şimşek, 2025 yerine 2024 yılında aylık talebinde bulunmaları, bağlanan emekli aylıklarında yüzde 40’a yakın avantaj sağlayacağını yazdı. Buna göre 2024 yılında aylık talebinde bulunmak daha avantajlı olacak.
Şimşek'in "Emekli aylığı yönünden 2024 mü yoksa 2025 yılında aylık talebinde bulunmak mı avantajlı?" başlıklı yazısından öne çıkanlar şöyle:
Yıllık enflasyon oranları; SSK ve Bağ-Kur”lular ile ilk defa 2008/Ekim sonrası devlet memuru olanların emekli aylıklarının hesaplanmasında dikkate alındığı gibi, emekli aylıklarının artırılmasında da kullanıldığı için önemli. 2000 yılında 4447, 2008/Ekim ayında 5510 sayılı kanunlarla getirilen aylık hesaplama sistemlerinde; her yıla ait TÜFE ve GH’ler kullanılmak suretiyle, hem prime esas kazançlar hem de kısmi aylıklar güncelleniyor. Güncelleme işlemlerinde, 4447 sayılı Kanunla getirilen sistemde TÜFE ve GH’nin yüzde 100’ü, 5510 sayılı Kanunla gelen sistemde ise TÜFE’nün yüzde 100’ü, GH’nin yüzde 30’u dikkate alınıyor.
Diğer taraftan, kamu ve özel sektörde çalışanlar için “takvim yılı” kavramı farklı süreleri kapsıyor. Takvim yılı; özel sektör için 1 Ocak ila 31 Aralık, kamu sektörü için 15 Ocak ila 14 Ocak tarihlerini ifade ediyor. Örneğin;
2024 yılı;
-Özel sektör için 1/1/2024-31/12/2024,
-Kamu sektörü için 15/1/2024-14/1/2025 süresini,
2025 yılı ise;
-Özel sektör için 1/1/2025-31/12/2025,
-Kamu sektörü için 15/1/2025-14/1/2026 sürelerini kapsıyor.
2024 yılında emekli olmak isteyenlerden; özel sektörde çalışanların en geç 31/12/2024, kamu sektöründe çalışanların ise en geç 14/1/2025 tarihinde,
2025 yılında emekli olmak isteyenlerden; özel sektörde çalışanlar 1/1/2025, kamu sektöründe çalışanların ise 15/1/2025 tarihinden sonra,
aylık talebinde bulunmaları gerekiyor.
- 2024 yılında (Özel sektörde çalışırken en geç 31/12/2024, kamu sektöründe çalışırken en geç 14/1/2025 tarihine kadar) aylık talebinde bulunanların emekli aylıklarının hesaplanmasında en son 2023 yılına ait yıllık TÜFE (yüzde 64,77) ve GH (yüzde 4,5) oranları dikkate alınarak hesaplanan yüzde 66,12 güncelleme katsayısı ile 2008/Ekim sonrası prime esas kazanç tutarları ile karma sisteme göre hesaplanan emekli maaşlarındaki kısmi aylıklar, talep yılı olan 2024 yılı Ocak ayına güncelleniyor. Talep yılı 2024 olduğu için bu yılın Ocak ayı itibariyle hesaplanan aylıklar, 2024/Ocak ayında yüzde 49,25 ve 2024/Temmuz ödeme döneminde (tahmini) yüzde 27 oranında artırılarak aylık hesaplanıyor ve bağlanan aylıklara 2025/Ocak ayında belirlenen aylık artışı da uygulanıyor.
-2025 yılında (Özel sektörde çalışırken 1/1/2025, kamu sektöründe çalışırken 15/1/2025 tarihinden sonra) emekli aylığı talebinde bulunanlar için en son 2024 yılına ait TÜFE ve GH oranları dolayısıyla bu oranlara göre hesaplanan güncelleme katsayısına ihtiyaç var.
2024 yılı Mayıs ayına ilişkin TÜFE oranın 3,37 açıklanmasıyla birlikte ilk 5 aylık dönemde TÜFE oranı yüzde 22,72 olarak gerçekleşti. Merkez Bankası ile Orta Vadeli Programda açıklanan 2024 yılı tahmini yıllık TÜFE yüzde 38 ve GH yüzde 4 olarak dikkate alındığında, emekli aylıklarının yüksek bağlanması için sigortalıların 2024 mü yoksa 2025 yılında mı talepte bulunmasının daha avantajlı olabileceği hususunda bir sonuca varmak için farklı aylık hesapları yapılmıştır.
Örnek 1: Özel sektörde 10.972 gün çalışan sigortalının 31/12/2024 (2024 yılı) tarihi ile 1/1/2025 (2025 yılı) tarihlerinde aylık talebinde bulunması ve prime esas kazançlarının asgari, ortalama ve azami kazanç üzerinden bildirilmiş olması halinde, alacağı aylık tutarları ve aylıklar arasındaki oransal farklar gösterilmiştir.
Örnek 2: Kamu sektöründe, 10.530 gün ortalama prime esas kazanç tutarları üzerinden prim ödeyen sigortalının 14/1/2025 veya 15/1/2025 tarihinde aylık talebinde bulunması halinde tarafına bağlanacak aylık tutarı ve aylıklar arasındaki oransal fark gösterilmiştir.
Örnek aylık miktarlarında da görüleceği üzere, sigortalıların 2025 yerine 2024 yılında aylık talebinde bulunmaları, bağlanan emekli aylıklarında yüzde 40’a yakın avantaj sağlayacaktır. Diğer bir ifadeyle, 2024 yılında aylık talebinde bulunmak daha avantajlı olacaktır.
