Türkiye de ilk bor karbür tesisi açıldıktan sonra bir sürü sorular sorulmaya başlandı. Bor nedir? Ne işe yarar? Kullanım alanları nelerdir? İşte detaylar…
BOR NEDİR
"Bor", periyodik tabloda "B" sembolü ile gösterilen ve atom numarası 5 olan bir kimyasal elemente denir. Doğada boraks ve kalsiyum borat mineralleri şeklinde bulunur. Bor, yarı metal özellikleri gösterir ve elektriksel iletkenlik gibi bazı metalik özelliklere sahiptir. Borun birçok endüstriyel kullanımı vardır, örneğin cam, seramik, tarım, ilaç ve nükleer enerji sektörlerinde kullanılır. Aynı zamanda borun çeşitli kimyasal bileşikleri de vardır ve bu bileşikler özellikle polimer, ilaç ve tarım sektörlerinde kullanılmaktadır. Bor ayrıca, yüksek enerjili yakıtların ve güçlü mıknatısların yapımında da kullanılan önemli bir element olarak biliniyor.
BORUN ÖZELLİKLERİ NELERDİR?
1. Düşük yoğunluk: Bor, diğer metaller gibi yüksek yoğunluğa sahip değildir. Bu özelliği nedeniyle hafif malzemelerin üretiminde kullanılabilir.
2. Yüksek erime noktası: Borun erime noktası oldukça yüksektir, bu nedenle yüksek sıcaklıklarda kullanıma uygun bir malzemedir.
3. Yüksek sertlik: Bor, çelikten bile daha sert bir malzemedir. Bu özelliği nedeniyle bazı endüstriyel uygulamalarda sert malzemelerin üretiminde kullanılır.
4. Yüksek elektrik iletkenliği: Bor, yüksek elektrik iletkenliği özelliğine sahiptir, bu nedenle yarı iletken üretiminde kullanılır.
5. Kimyasal dayanıklılık: Bor, asitlere ve bazlara dayanıklıdır ve yüksek sıcaklıklarda bile kararlı kalır. Bu özellikleri nedeniyle cam, seramik ve kimyasal endüstrilerde kullanılır.
6. Nötron emiciliği: Bor, nötronları emme özelliğine sahiptir. Bu özellikleri nedeniyle nükleer endüstrilerde kullanılır.
7. Bitki büyümesini teşvik eder: Bor, bitki büyümesi için gerekli bir elementtir ve tarım endüstrisinde kullanılır.
8. Bu özellikler, borun farklı endüstrilerde birçok farklı uygulama alanına sahip olmasını sağlar.
BOR KULLANIM ALANLARI
1. Cam endüstrisi: Bor, camın dayanıklılığını arttırmak için kullanılır.
2. Seramik endüstrisi: Bor, seramiklerin dayanıklılığını ve mukavemetini arttırmak için kullanılır.
3. Tarım endüstrisi: Bor, toprağın verimliliğini arttırmak ve bitki büyümesini teşvik etmek için kullanılır.
4. Nükleer endüstri: Bor, nötronları emme özelliğine sahip olduğu için nükleer reaktörlerde kullanılır.
5. Yarı iletken endüstrisi: Bor, yarı iletken malzemelerin üretiminde kullanılır.
6. Kimya endüstrisi: Bor, çeşitli kimyasal maddelerin üretiminde kullanılır.
7. Tıp endüstrisi: Bor, bazı ilaçların ve radyasyon tedavilerinin üretiminde kullanılır.
8. Isı dayanıklı malzemeler: Bor, yüksek sıcaklıklara dayanıklı malzemelerin üretiminde kullanılır.
9. Refrakter malzemeler: Bor, metal üretiminde refrakter malzemelerin üretiminde kullanılır.
10. Elektrik malzemeleri: Bor, yüksek enerjili pil sistemleri ve kapasitörlerin üretiminde kullanılır.
TÜRKİYE DE EN ÇOK BOR MADENİ NEREDE VAR?
Türkiye'de en büyük bor yatakları, Eskişehir'in Seyitgazi ilçesi yakınlarında bulunmaktadır. Bu bölgede yer alan Kestelek ve Sultançayırı madenleri, Türkiye'nin bor üretiminde önemli bir role sahiptir. Bunun yanı sıra, Türkiye'de bor yatakları Balıkesir, Kütahya, Manisa, Bursa, Niğde, Ankara ve Çankırı gibi diğer illerde de bulunmaktadır. Ancak Seyitgazi'deki madenler, Türkiye'nin en büyük bor yataklarıdır ve dünya bor üretiminin önemli bir bölümünü karşılıyor.