Ülke genelinde yağlık ayçiçeği ihtiyacının önemli kısmının karşılandığı Trakya'da, hasat mesaisi devam ederken, Türkiye'nin en büyük üretici birliklerinden Trakya Yağlı Tohumlar Tarım Satış Kooperatifleri Birliği (Trakya Birlik) ayçiçeğinde avans ödeme fiyatını, ton başına 15 bin lira olarak açıkladı.
Trakya Birlik, hasat sezonunun devam ettiği ayçiçeğinde, avans ödeme fiyatını ton başına 15 bin lira olarak açıkladı. Birlikten yapılan açıklamada, bu yıl kuraklık ve aşırı sıcaklarla birlikte üretimdeki verim kaybına dikkat çekilirken, piyasa fiyatlarında dalgalı hareketliliğin yaşandığı belirtildi. Açıklamada ham yağ oranına göre yapılan alımlarda yüzde 44 yağ oranlı baz fiyata göre yüzde 1,5 oranında çarpan kullanılarak üretici ortaklarının teslim ettiği ürünlerin fiyatının hesaplanacağı kaydedildi.
'DEKAR BAŞINA ÖNGÖRÜLEMEZ KAYIPLAR YAŞANDI'
Açıklamada, 2023- 2024 üretim sezonu yağlık ayçiçeği ekim alanlarında bir önceki yıla nazaran yaklaşık yüzde 15'lik bir daralma gerçekleştiği belirtilirken, "Küresel ısınma bağlamında bölgemizde ekilişten hasada kadar yaşanan yoğun kuraklık ve aşırı sıcakların etkisi ile gerek yağ oranlarında gerekse de dekar başına verimlilikte öngörülemez kayıpların yaşandığı bağlı kooperatiflerimizde gerçekleştirilen mübayaa (satın alma) sonuçlarıyla görülmektedir. Bu itibarla, ülkemiz için rekor üretimin gerçekleştirildiği bir önceki sezona göre gerek ekim alanlarındaki azalış gerekse de kuraklık ve yüksek sıcaklıkların etkisiyle toplam ülke rekoltesinin yüzde 30'un üzerinde bir azalışla 1,3 milyon ton seviyesinde gerçekleşeceği beklenmektedir" denildi.
'ÜRETİCİNİN GELİRİ SÜRDÜRÜLEBİLİR REFAH SEVİYESİNDE GERÇEKLEŞMELİ'
Dünya'da son bir aylık süreçte yağlık ayçiçeği ve ham yağ fiyatlarının yüzde 15'e varan oranda düşüş gösterdiğinin belirtildiği açıklamada, "Yeni sezona ilişkin yüksek rekoltenin yanında önceki sezondan devrolan yüksek ürün stokları da fiyatlar üzerinde negatif baskı oluşturmaya devam etmektedir. Bu durum, temmuz ayının ortalarında başlayan yurt içi yağlık ayçiçeği hasat dönemi ürün fiyatlamasında dalgalı bir seyrin oluşmasına neden olmaktadır. Tahıl koridorunda yaşanacak müspet gelişmeler aşağı yönlü fiyat hareketliliğini daha da derinleştirebilecektir. Ülke yeterliliğinin karşılanması noktasında dış tedarike bağımlı bulunduğumuz ve halihazırda sürmekte olan üretim sezonunda yeterlilik oranımızın yüzde 50'nin altına düşeceği yağlık ayçiçeği üretimimizin sürdürülebilirliği açısından çiftçilerimizin tarımsal üretimlerinden elde edeceği gelirin de sürdürülebilir refah seviyesinde gerçekleşmesi büyük önem arz etmektedir" ifadeleri kullanıldı.
'YÜZDE 44 YAĞLI AYÇİÇEĞİ İÇİN TON BAŞINA 15 BİN LİRA'
Birliğin açıklamasında, kuraklık ve yüksek sıcaklık koşullarına bağlı verimlerin düşüp, üretim maliyetlerinin yüksek seviyelere çıkmasının, üreticide yüksek fiyat beklentisi oluşturduğu ifade edildi. Açıklamada, "Tüm bu gelişme ve düzenlemelerin ışığında, Ülkemizdeki mevcut gümrük rejimi uygulamaları, dünya rekoltesi ve beklenen fiyat seviyeleri, döviz kurlarının olası seyri, finansman maliyetleri gibi fiyatlamaya tesir eden tüm parametreler birliğimizce değerlendirilerek oluşan piyasa koşulları çerçevesinde 2023 - 2024 sezonunda üretici ortaklarımıza uluslararası sözleşme oranı olan yüzde 44 yağ oranlı ayçiçeği ürünü için 15 bin TL/Ton avans ödemesinde bulunulması karar altına alınmıştır. Takip eden süreçte yukarıda sayılan fiyatlama parametrelerinde üretici ortaklarımız lehine oluşabilecek müspet gelişmeler değerlendirilerek "Ön alım fiyatı" ilan edilecek ve bu suretle nihai alım fiyatımız oluşturulacaktır. Ham yağ oranına göre yapılan alımlarda yüzde 44 yağ oranlı baz fiyata göre yüzde 1,5 oranında çarpan kullanılarak üretici ortaklarımızın teslim ettiği ürünlerin fiyatı hesaplanacaktır" denildi.
'2024-2025 ÜRETİM SEZONU TİTİZLİKLE PLANLANMALI'
Açıklamada, birliğe bağlı 48 kooperatife ait 103 alım merkezi ve iki fabrikada bugüne kadar toplam 111 bin 290 ton ayçiçeği satın alındığı belirtilerek, "Son iki üretim sezonunda gerek yağlık ayçiçeği üretim havzaları arasında oluşan fiyatlama farklılıkları gerekse de sezon içerisinde yaşanan gelişmelerle oluşan keskin fiyat hareketlilikleri çiftçilerimizin yağlık ayçiçeği üretiminde motivasyonunu ve sürdürülebilirliğini olumsuz etkilemektedir. Ekim alanlarında yaşanan önemli orandaki gerilemeye ek olarak iklim krizinin tarımsal üretim üzerindeki olumsuz etkilerinin devam edeceği yönündeki projeksiyonlar ile birlikte değerlendirildiğinde, içinde bulunduğumuz sezona göre yüzde yüzün üzerinde üretim maliyet artışı yaşanacak 2024 - 2025 üretim sezonunun ekilişten hasada büyük bir titizlikle planlanarak bu doğrultuda çalışılmalarda bulunulması ülkemiz için stratejik öneme sahip yağlık ayçiçeği üretiminin sürdürülebilirliği açısından kritik bir öneme sahip olacaktır" ifadeleri kullanıldı.
