Amerika Birleşik Devletleri yeni başkanını seçiyor. Demokratların adayı Kamala Harris ile Cumhuriyetçilerin adayı eski başkan Donald Trump yarışıyor. ABD’de açılan ilk sandıklardan gelen güncel bilgilere göre yarışı senato seçimlerinde yarışı Cumhuriyetçiler’in önde götürdüğü görülürken, Başkanlık seçimlerinde ise ilk sonuçlar henüz açıklanmadı.
ABD’de sanıklar ne zaman kapanıyor?
ABD'deki 2024 seçimlerinde, seçmenler için oy verme işlemi, ülkenin en kuzeybatısındaki Alaska ve Hawaii eyaletlerinde yerel saatle 20:00'de (Türkiye saatiyle 6 Kasım 08:00) sona erecek. Ancak, seçim sonuçlarının hemen açıklanması beklenmiyor. 2020 seçimlerinde olduğu gibi, bu yıl da seçim sonuçlarının belirlenmesi birkaç gün sürebilir. Bunun nedeni, özellikle salıncak eyaletlerinde (swing states) yakın sonuçlar ve posta yoluyla kullanılan oyların sayım süreçlerinin uzun sürmesidir.
Hangi eyaletler önemli?
ABD’de seçimlerin kaderini belirlemede bazı eyaletler kritik bir rol oynar. Bu eyaletler, genellikle küçük farklarla seçim sonuçlarını değiştirebilir ve bu yüzden her iki parti de bu eyaletlerde yoğun bir şekilde kampanya yürütür. 2024 seçimlerinde bu eyaletler arasında Pensilvanya, Georgia, Arizona, Nevada, Michigan, Kuzey Carolina ve Wisconsin öne çıkıyor. Bu eyaletlerin toplamda 93 delegeye sahip olması, seçim sonuçlarını doğrudan etkileyebilecek bir faktör. Örneğin, Pensilvanya 19 delegeyle en büyük salıncak eyalet olarak dikkat çekiyor.
Başa baş yarış
Anket sonuçları, 2024 seçimlerinde Cumhuriyetçi aday Donald Trump ile Demokrat aday Kamala Harris arasında çok yakın bir yarış olduğunu gösteriyor. Son anketlerde, Harris'in %48,7 ve Trump'ın %48,6 oy oranı ile başa baş bir yarışta oldukları belirtiliyor. Bu yakın yarış, özellikle salıncak eyaletlerinde daha belirgin hale geliyor. Trump, Pennsylvania, Georgia, Kuzey Carolina, Arizona ve Nevada gibi eyaletlerde küçük farklarla önde görünürken, Harris Michigan ve Wisconsin gibi eyaletlerde az bir farkla liderliği elinde tutuyor.
Yeniden sayım olabilir mi?
Seçim sonuçlarının netleşmesi, posta yoluyla yapılan oy sayımlarının ve herhangi bir yasal itirazın süreci uzatabileceği için zaman alabilir. Örneğin, bazı eyaletlerde (Pensilvanya ve Arizona gibi) adaylar arasındaki fark %0,5'in altına düşerse, oylar otomatik olarak yeniden sayılır. Ayrıca, Kuzey Carolina ve Georgia'da da benzer bir durum söz konusu; burada da adaylar arasındaki fark %0,5'in altına düşerse yeniden sayım talep edilebilir.
Sandıklar kapandıktan sonra ne olacak?
ABD seçim sistemi, her eyaletin kendi oy sayma ve yeniden sayım kurallarına sahip olduğu için, süreç her eyalette farklı işliyor. Seçim günü sona erdikten sonra, 10 Kasım ile 11 Aralık arasında eyaletlerin seçim sonuçlarını resmen onaylaması gerekiyor. Ardından, 17 Aralık'a kadar Seçiciler Kurulu üyeleri, başkan adayına oylarını verir ve bu oylar Washington'a gönderilir. Bundan sonra, 6 Ocak'ta ABD Kongresi, bu oyları toplayarak nihai sonuçları açıklamak için bir oturum yapacak. 20 Ocak'ta ise yeni başkan ve başkan yardımcısı göreve başlayacak.